რატომ იყვნენ აგვისტოს ომის შემდეგაც კი აფხაზები თანახმა, ოსები კი – უარზე საქართველოს კონფედერაციაში ცხოვრებაზე
მართალია, რუსულ-ამერიკული ურთიერთობები დათბობისკენ მიდის, თუმცა ეს ჯერჯერობით არ ასახულა ქართულ-რუსულ ურთიერთობაზე (მიუხედავად იმისა, რომ ქართულ-რუსული ურთიერთობების გამწვავება რუსულ-ამერიკული ურთიერთობების გამწვავების პირდაპირპროპორციული იყო). დღეს ჩვენს რუბრიკაში ჩვენი ქვეყნისთვის ამ, მართლაც, სასიცოცხლო თემაზე რუსი და ქართველი პოლიტოლოგები ალექსანდრ დუგინი და რამაზ კლიმიაშვილი იმსჯელებენ.
– ალექსანდრ გელიევიჩ, აშშ ჯიუტად განაგრძობს საქართველოსთან სტრატეგიული პარტნიორობის კურსს. ამ დღეებში ჩვენთან სტუმრად იყო ბ-ნი ვერშბოუც, ამის პარალელურად კი, რუსეთი, ასევე, ოკეანის გაღმა ეძებს მოკავშირეებს. რა მიზანი აქვთ მხარეებს და რამდენად შორს შეიძლება, წავიდეს პროცესი?
ალექსანდრ დუგინი: ეს სიტუაცია, უპირველესად, უნდა განვიხილოთ გეოპოლიტიკური თვალსაზრისით. არსებობს გეოპოლიტიკის კანონი: ვინც აკონტროლებს იმ ტერიტორიას, რომელიც უჭირავს რუსეთს, ის აკონტროლებს ევრაზიას; ვინც აკონტროლებს ევრაზიას, ის აკონტროლებს მსოფლიოს. ამ მხრივ, არსებობს ცივილიზაციის ორი მოდელი: ევრაზიული, ანუ ხმელეთის ცივილიზაცია, რომლის განხორციელებაც რუსეთია და ატლანტიკური, ანუ ზღვის ცივილიზაცია, რომლის განხორციელებაც ამერიკაა. ამიტომ მიდის ბრძოლა ერთპოლუსიან და მრავალპოლუსიან მსოფლიოს შორის. ერთპოლუსიანობის მიმდევარია აშშ, მრავალპოლუსიანობის – რუსეთი. ვერშბოუს პირადად ვიცნობ, არაერთხელ მისაუბრია მასთან. მისი აზრით, არსებობს მხოლოდ ერთი ღირებულება: ატლანტიკური რეალობა, რუსეთი კი თამაშობს ატლანტიკური იდეის საპირისპიროდ. საქართველო და უკრაინა, უპირველესად, ზოგადად კი, პოსტსაბჭოთა სივრცე აღმოჩნდნენ ამ დიდი გეოპოლიტიკის მძევლები.
– ვის მიერ იქცნენ მძევლებად: ამერიკის თუ რუსეთის?
– როდესაც ხეს ჭრიან, ნაფოტები ცვივა. მიდის კონტინენტთაშორისი ომი, ერთმანეთს ებრძვის მსოფლიოს ორი მოდელი. საქართველო ამ სიტუაციაში აღმოჩნდა ამერიკის მხარეს და იმყოფება ანტიამერიკულ რუსეთსა და ირანს შორის. იმ ზონაში, რომელიც განიხილება, როგორც რუსეთის ტრადიციული გავლენის ზონა და გახდა ამერიკის სატელიტი, ანუ საქართველომ აიღო სანიტარული დერეფნის ფუნქცია, რითაც საბოლოოდ გაიფუჭა ურთიერთობა რუსეთთან.
– ბატონო რამაზ, ეთანხმებით თუ არა ჩვენს რუს რესპონდენტს და თქვენ როგორ აფასებთ ამერიკა-რუსეთის გეოპოლიტიკურ თამაშებს?
რამაზ კლიმიაშვილი: უპირველესად, მივესალმები სტუმარს და ნაწილობრივ დავეთანხმები, მაგრამ გავიხსენოთ მონროს ძველი დოქტრინა: აქედან შეუძლებელია ამერიკის კონტინენტის გაკონტროლება. რაც შეეხება მრავალპოლუსიანობას: მე ვკითხულობ ამერიკულ პრესას და ვიცი, რომ ისინი მეორე პოლუსად გულისხმობენ ჩინეთს და არა – რუსეთს. ის, რომ მდებარეობს ანტიამერიკულ „დერჟავებს“ შორის, ცუდია საქართველოსთვის, მაგრამ ვერშბოუმ თავისი ვიზიტისას მკაფიოდ თქვა რამდენიმე რამ: საქართველოში არანაირი ამერიკული ბაზები არ იქნება, რაკეტსაწინააღმდეგო სისტემები განლაგდება მხოლოდ ნატოს წევრ ქვეყნებში და არც გუანტანამოს ტყვეებს გადმოიყვანენ საქართველოში. ანუ მას რუსეთის მისამართით არაფერი უთქვამს კონფრონტაციული. როდესაც ნატოელები ამბობენ, რომ საქართველოს ოდესმე მიიღებენ ნატოში, ამას რუსეთში, რატომღაც, რეალობად აღიქვამენ. ამერიკის სამხედრო ბაზების განთავსებაზე კი ლაპარაკობს მხოლოდ საქართველოს ხელისუფლება, რომელიც სასურველს რეალობად იღებს, მაგრამ ამასაც მოსკოვში, რატომღაც, ნევროტულად აღიქვამენ. არადა ეს მხოლოდ პროპაგანდაა და მეტი არაფერი.
– ალექსანდრ გელიევიჩ, ამბობთ, რომ თავისი გეოპოლიტიკური ინტერესებისთვის რუსეთი მუშაობს ოკეანის გაღმაო. რატომ არ მუშაობს რუსეთი საქართველოსთან, ბოლოს და ბოლოს, ის უფრო ახლოსაა?
ალექსანდრ დუგინი: მინდა, გამოვეხმაურო ჩვენს ძალიან საინტერესო სტუმარს. მონროს დოქტრინა მეოცე საუკუნის დასაწყისში შეიცვალა ვილსონის დოქტრინით და სწორედ მაშინ დაიწყო ამერიკამ ჩარევა მთელი მსოფლიოს საქმეში. რატომ ქმნის რუსეთი ბაზებს ამერიკის გარშემო? ქმნის, როგორც საპირწონეს იმისას, როდესაც 1992 წელს, საბჭოთა კავშირის დაშლის შემდეგ ამერიკამ თავისი გავლენის სფეროდ აღიარა მთელი მსოფლიო. ამერიკა არ არის ისეთი ფუმფულა და ჰაეროვანი, როგორც ამის წარმოჩენა უნდა ობამას. მას ესმის, რომ მთელ მსოფლიოს ვერ მოახვევს თავს ამერიკულ სტილს, ამიტომაც მოსახვევებში არბილებს და ეს ძალიან კარგია. ობამას ეს ხაზი ხელს უწყობს რუსულ-ქართული ურთიერთობების დარეგულირებასაც. ერთია ვერშბოუს აზრი და მეორე ის, რომ ის სახელმწიფოს წარმომადგენელია და იძულებულია, გაატაროს ეს ხაზი. მეც მოვისმინე ვერშბოუს განცხადება, მან მართლაც თქვა ეს, იმის პარალელურად, რომ მხარი დაუჭირა სააკაშვილის რეჟიმს. თუ ეს ასეა, პრობლემა რუსეთსა და საქართველოს შორის ავტომატურად იხსნება. თუ საქართველო, სტრატეგიული თვალსაზრისით, ნეიტრალური იქნება, ეს რუსეთისთვის ხელსაყრელია, მაგრამ რუსეთი უსმენს საქართველოს ხელისუფლებას და, თუ ისინი მუდმივად ლაპარაკობენ ნატოზე, მუდმივად ითხოვენ ამერიკის დახმარებას, რუსეთს არ შეუძლია, არ ჰქონდეს რეაქცია ამაზე. მინდა ვთქვა, რომ რუსეთს აქვს შანსი, დაარეგულიროს ურთიერთობა საქართველოსთან, იმიტომ რომ ამერიკამ ერთპოლუსიანობაზე დაწოლა შეამცირა. თუ ამერიკელები აღიარებენ ჩინეთს, როგორც მეორე პოლუსს, ეს საკმარისი პირობაა იმისთვის, რომ რუსეთმა თავი მეტ-ნაკლებად დაცულად იგრძნოს. თუ ამერიკა თავს დაანებებს პოსტსაბჭოთა სივრცეს, ძალიან სწრაფად გამოვასწორებთ სიტუაციას.
– ბატონო რამაზ, თუ სწორად გავიგე, რუსმა სტუმარმა თქვა, რომ ახლა ჯერი მხოლოდ საქართველოს ხელისუფლებაზეა, ეთანხმებით? როგორ გგონიათ, რუსეთის ხელისუფლება ვერ ხვდება, რომ პრონატოური განცხადებებით ხელისუფლება უბრალოდ იხტიბარს არ იტეხს?
რამაზ კლიმიაშვილი: მე მუდმივად ვკითხულობ მსოფლიო და განსაკუთრებით – რუსულ პრესას. რუსულ პრესაში ჟურნალისტების და ჩინოვნიკების რიტორიკა ძველებურია. ისინი ვერ ხვდებიან, რომ ამერიკაში 180 გრადუსით შეიცვალა ვითარება. პირადად მე, ძალიან დადებითად ვუყურებ იმას, რაც ბოლო 9 თვეში მოხდა და, ვფიქრობ, ობამამ დაიმსახურა ნობელის პრემია. რაც შეეხება საქართველოს ხელისუფლებას: ისინი ვერც შეიცვლიან ტონს და ჩვენ ბუნებრივად მივდივართ ძალიან საინტერესო დასკვნამდე. მართალია, მე ვიცნობ რუსულ პრესას, მაგრამ, დარწმუნებული ვარ, რუსი პოლიტელიტა არ იცნობს ქართულ პრესას. მთელი ქართული პრესა სიმართლეს წერს, იმიტომ რომ ეს ჩვენი ტკივილია. ეს ეხება ჩვენს ქვეყანას და შეფასებები გაცილებით მწვავეა, ვიდრე ნებისმიერი, ყველაზე რეაქციონერი რუსი პოლიტიკოსის განცხადებები. მეორე მხრივ, დასავლეთში სააკაშვილის რეჟიმს ვერანაირი მხარდაჭერა ვერ ექნება, ერთადერთი, ვინც მას მხარს უჭერს, ვისთვისაც ხელსაყრელია სააკაშვილის ხელისუფლებაში დარჩენა, არ გეწყინოთ, მაგრამ რუსეთია. ამას ყველა გეტყვით საქართველოში.
– ალექსანდრ გელიევიჩ, იღებთ ქართველი კოლეგის კრიტიკას? რუსეთი ერთადერთია, ვისაც სააკაშვილის ხელისუფლება სჭირდება?
ალექსანდრ დუგინი: ძალიან სწორი და კორექტული შეფასებაა. იმ სტრესის შემდეგ, რაც რუსეთში საქართველოს წინააღმდეგ ომში ჩართვამ გამოიწვია, რუსეთი უნდობლად უყურებს ამერიკას. მეორე: რაც უნდა პარადოქსულად ჟღერდეს, ვეთანხმები, რომ რუსეთს სჭირდება სააკაშვილი. ის მას მხარს პირდაპირ არ უჭერს, მაგრამ მაინც – უჭერს, რადგან სააკაშვილმა საკუთარ ტყავზე გამოსცადა, რად ღირს ამერიკული მხარდაჭერა, უსაფრთხოებისა და საქართველოს ტერიტორიული მთლიანობის თვალსაზრისით; მან უკვე იცის, რა ძალებს აქვს რეალური ძალა რეგიონში. იმის წყალობით, რომ სააკაშვილი ხელისუფლებაშია, რუსეთს აქვს ლეგიტიმური უფლება, უთხრას ამერიკელებს: ჩვენ ვიცით, რით მთავრდება ამერიკელების ყოფნა რეგიონში. რა თქმა უნდა, საღი აზრი არის ჩემი კოლეგის ნათქვამში: რუსეთისთვის სააკაშვილი არის სატანის განსხეულება, ამიტომ მცირეხნიან ვადაში რუსეთისთვის სააკაშვილის ხელისუფლებაში დარჩენა ხელსაყრელია, მაგრამ გრძელვადიანი პერსპექტივის თვალსაზრისით, ეს არ არის შორსმხედველური პოლიტიკა. რუსეთს არაფერი აქვს საწინააღმდეგო, თუნდაც, ქართული ნაციონალური პოლიტიკისა. რუსეთს აღელვებს ერთადერთი რამ: იქ არ იყოს ბაზები! მართლაც, მოკლევადიან პერსპექტივაში სააკაშვილი რუსეთის გარდა, არავის სჭირდება: ამერიკული კარტი გაჭრილია; ამერიკამ სააკაშვილი გაათამაშა და გადააგდო, როგორც არაერთი თავისი აგენტი.
რამაზ კლიმიაშვილი: როგორც იუშჩენკო.
ალექსანდრ დუგინი: დიახ, როგორც იუშჩენკო. ყველას ესმის, რომ ამერიკა პატივს სცემს ძალას, ამერიკა უფრო მეტს დახარჯავს ვინმეს მოსყიდვაზე, ვიდრე მომხრეებზე. ვნახეთ, რომ ამერიკის უაპელაციო მომხრეებმა ჩვენ თვალწინ წააგეს ყველაფერი. ეს მაგალითი ძალიან მნიშვნელოვანია, თუ ქართული პოლიტიკური ელიტა გაიგებს, რომ ამერიკა ჩიხია და მათგან ვერაფერს მიიღებს. თუმცა ეს არ ნიშნავს, რომ მათთან ურთიერთობა უნდა გაწყვიტო. ამიტომ უნდა ვეცადოთ, რომ მცირეხნიანის გარდა, გრძელვადიანი პროექტებიც შევიმუშაოთ.
– ბატონო რამაზ, მიიღო ვითომ ამერიკამ თავისი და მზადაა, დათმოს საქართველო?
რამაზ კლიმიაშვილი: ამერიკა, რა თქმა უნდა, არსად მიდის, ვერშბოუ ჩამოვიდა ერთადერთი მიზნით, ენახა, როგორ მიდის ავღანეთისთვის ქართული სამხედრო კონტინგენტის მომზადება. მათ არაერთხელ უთქვამთ, ჯარებს ვამზადებთ ერაყისა და ავღანეთისთვისო. იცით, რომ არც ამერიკელებს და არც დასავლეთ ევროპელებს არ უნდათ ავღანეთში სამხედროების გაშვება, ვინ რჩება? ყოფილი სოციალისტური ქვეყნები. ამერიკელებს უბრალოდ საზარბაზნე ხორცი სჭირდებათ. საქართველოში ენერგეტიკული პროექტები ჩავარდა, გუშინ (ინტერვიუ ჩაწერილია 21 ოქტომბერს. ნინო ხაჩიძე) შვეიცარიაში აზერბაიჯანის პრეზიდენტმა ალიევმა თქვა, ახალი პროექტია „სამხრეთ დერეფანიო“, ესე იგი, უარს ამბობს ნაბუკოზე, იმიტომ რომ თურქებზე არიან განაწყენებული. ესეც მეტყველებს, რომ საქართველოზე ახალი ენერგეტიკული პროექტები არ გავა. ამერიკას კი საქართველო, უპირველესად, ამ პროექტების გამო სჭირდებოდა. გაიხსენეთ, რამდენიმე თვის წინათ აღმოსავლეთ ევროპის ლიდერებმა დაწერეს მტირალა წერილი: ამერიკა გაგდებას გვიპირებს და ჩვენი საზოგადოებრივი აზრი ანტიამერიკული ხდებაო. აი, ეს არის რეალობა. როდესაც ობამა მოვიდა, მან თავისი პრიორიტეტები გაგვაცნო და იქ არ არის ლაპარაკი არც აღმოსავლეთ ევროპაზე და არც საქართველოზე. ეს, წესით, საკმარისი უნდა ყოფილიყო, მაგრამ მაინც არის ეჭვები, ასე კი ნდობის აღდგენა ძალიან ძნელია. დავუბრუნდეთ ჩვენთვის მნიშვნელოვან საკითხებს: რუსეთ-საქართველოს შორის ურთიერთობას. შარშან, ომის შემდეგვე, თქვა რუსეთის ხელისუფლებამ, ჩვენ არ გვაინტერესებს, ვინ მოვა სააკაშვილის შემდეგ, აფხაზეთსა და „იუჟნაია ოსეტიაზე“ არ დაველაპარაკებითო. ასიათასობით ადამიანი იყო მაშინ ქუჩაში და ისინი ამბობდნენ, მაშინ რატომ უნდა მოვიყვანოთ ახალი ხელმძღვანელობაო?! ყველას ესმის, რომ აფხაზეთი რუსეთს სჭირდება ფლოტისთვის, მაგრამ რაში სჭირდება „იუჟნაია ოსეტია“?! რუსეთის მხარეს არ უნდა იმის გაგება, რომ საქართველოს მოსახლეობისთვის მნიშვნელოვანია პატარა იმედი მაინც. სანამ თქვენი საელჩო აქ მუშაობდა, არაფერს აკეთებდა, ისეთივე დახურული უწყება იყო, როგორც საბჭოთა დროს, მაშინ, როდესაც ამერიკული, ფრანგული, გერმანული საელჩოები კარგად მუშაობდნენ.
– ალექსანდრ გელიევიჩ, თუ არ გვაჭმევს, რუსეთი თაფლაკვერს რატომ არ გვანახვებს მაინც და მხოლოდ მათრახს გვირტყამს?
ალექსანდრ დუგინი: ამაში არის სიმართლე, მაგრამ რით დამთავრდა ამერიკის საელჩოს აქტიური მუშაობა? ტერიტორიული დანაკარგებით. ამიტომ ყველაფერი შედეგებით უნდა განისაზღვროს: ამერიკელები მუშაობდნენ ბევრს, ქართველები „პოდსტავილი“, შემდეგ „პრედალი“ და, ბოლოს, გადააგდეს.
– და რუსეთი იმას ელოდა, როდის გააკეთებდა ამას ამერიკა ბოლომდე?
ალექსანდრ დუგინი: შესაძლოა, რადგან ეს დიდი პოლიტიკაა. მეორე არსებითი საკითხია „იუჟნაია ოსეტია“ და აფხაზეთი. ის ოპერაცია, რომლის ჩატარებაც რუსეთს მოუწია, პოლიტიკურად დაკავშირებული იყო სააკაშვილის მიერ ცხინვალზე თავდასხმაზე, ამიტომაც აღიარა რუსეთმა „იუჟნაია ოსეტია“, აფხაზეთი შემდეგ ცნეს, რადგან ამას რუსეთისთვის უკვე სტრატეგიული მნიშვნელობა ჰქონდა. ბუნებრივია, ნებისმიერი ქართველი პოლიტიკოსისთვის, პრორუსიც რომ იყოს, რაც მე წარმოუდგენლად მიმაჩნია, აფხაზეთისა და „იუჟნაია ოსეტიას“ საკითხი პირველ ადგილას უნდა იდგეს. წინააღმდეგ შემთხვევაში, მას არ ექნება შიდა ლეგიტიმაცია, მაგრამ ანალიტიკოსებს უნდა ესმოდეთ, რომ რუსეთი უკან ვერ დაიხევს, აღიარება შეუქცევადია! მე მაინც ვფიქრობ, სააკაშვილს არ უნდა სიტუაციის გამოსწორება, მაგრამ ჩვენ მაინც უნდა გამოვნახოთ დიალოგის გზები. მოსკოვში ცხოვრობს ძალიან ბევრი ქართველი, რომლებიც რუსეთის ლოიალური მოქალაქეები არიან. გეოპოლიტიკა უნდა გადავდოთ გვერდზე, უნდა გავუგოთ ერთმანეთს, გავიხსენოთ, რაც გვაერთიანებს და ისიც, რაც გვთიშავს, რადგან, წინააღმდეგ შემთხვევაში, დავკარგავთ ჩვენს იდენტურობას.
– ბატონო რამაზ, რუსეთის მიერ საქართველოს ტერიტორიების აღიარება შეუქცევადია, მაგრამ მაინც უნდა მოვნახოთ დიალოგის გზებიო. ამ ფონზე აქვს პერსპექტივა დიალოგს?
რამაზ კლიმიაშვილი: უნდა გვესმოდეს, რომ ვერც ერთი ქართველი სიზმარშიც კი ვერ იტყვის, თანახმა ვართ აფხაზეთისა და ცხინვალის დაკარგვაზეო! მეორე საქმეა, რომ ეს საკითხი შეიძლება, გადაიდოს. ერთ წელზე მეტი გავიდა და საქართველოს ეს ორი სეპარატისტული რეგიონი აღიარეს ნიკარაგუამ, სადაც არავინ იცის, რა რეჟიმია და ვენესუელამ. როდესაც უგო ჩავესმა ეს თქვა, ბატონ მედვედევს გაკვირვებული სახე ჰქონდა. მე მეჩვენება, რუსეთს არ უნდა, რომ აღიარონ აფხაზეთი და „იუჟნაია ოსეტია“. ეს თქვა თვით „ბატკა“ ლუკაშენკომაც, მინდოდა და რუსეთის გამო არ ვაღიარეთო. აფხაზეთს არავინ არასდროს აღიარებს, მაგრამ, თუ მას ცნობენ საერთაშორისო სამართლის სუბიექტად, რატომ ხართ დარწმუნებული, რომ აფხაზეთს მოუნდება რუსის ჯარის დატოვება და არ დაიწყებს ყურებას თურქეთისკენ, სადაც მათი ნახევარი მილიონი თანამემამულის შთამომავალი ცხოვრობს და, სადაც არის უზარმაზარი ჩერქეზული დიასპორა?! თავის დროზე, მთიელ ხალხთა კონფედერაციამ სოხუმი გამოაცხადა თავის დედაქალაქად. ასე რომ, მე მაქვს ეჭვი, რუსეთს არ უნდა, რომ აფხაზეთი საერთაშორისო სამართლის სუბიექტად აღიარონ.
– ალექსანდრ გელიევიჩ, რატომ არ უნდა რუსეთს, რომ აფხაზეთი და ცხინვალის რეგიონი გახდნენ საერთაშორისო სამართლის სუბიექტები?
ალექსანდრ დუგინი: თქვენ დაასახელეთ მიზეზები და აღწერეთ ის სტატუს-ქვო, რაც შეიქმნა აფხაზეთსა და „იუჟნაია ოსეტიაში“ და ეს ხელს აძლევს რუსეთს. აგვისტომ ძალიან ბევრ რაიმეს მოჰფინა ნათელი რუსეთისთვის: იყო მითი, რომ ამერიკა დაიწყებდა ბირთვულ ომს, რომ შავ ზღვაში შემოვიდოდა ამერიკული ფლოტი.
– ფლოტი არა, მაგრამ ერთი-ორი გემი შემოვიდა, ოღონდ წყლით დატვირთული.
ალექსანდრ დუგინი: ყოველ შემთხვევაში, იმით დატვირთული არა, რისიც ჩვენ გვეშინოდა და რუსეთმა უკვე მშვენივრად იცის, რას ნიშნავს ამერიკული მუქარა; ხედავს, რა სიტუაციაა ერაყსა და ავღანეთში… ამდენად, ახლა ვინმეს მიერ აფხაზეთისა და „იუჟნაია ოსეტიას“ აღიარების საჭიროება აღარ არის, საკმარისია, რუსეთის აღიარებაც. ჩვენ ძალიან განვიცდით საქართველოს, უკრაინის, ყირიმის დაკარგვას; ვერც ჩვენ ვაღიარებთ ამას, ამიტომ უნდა გამოვნახოთ რაღაც მეთოდები. არა ისეთი, როგორიც ჩვენ გვქონდა საბჭოთა დროს და არც ისეთი, როგორიც ქართულმა პოლიტელიტამ გამოიყენა 90-იან წლებში. ქართული სახელმწიფო უნდა აშენდეს ახალ პრინციპებზე და რუსეთმაც უნდა ისწავლოს თავის გამოცდილებაზე: ჩვენ გავიფუჭეთ ურთიერთობა საქართველოსთან, მეტიც, ვიომეთ; არ მივიღეთ ნაზარბაევი, რომელიც გვთავაზობდა ევრაზიული კავშირის შექმნას; ალიევთან გაუგებარი სიტუაციაა; ვამბობთ, ობამამ შეცვალა ამერიკული პოლიტიკაო, მაგრამ თურქეთ-სომხეთის საზღვრის გახსნა აშკარად არ არის რუსული ინტერესი. შესაბამისად, შექმნილ სიტუაციაში ჩვენ უნდა ვიფიქროთ იმაზე, რომ ახალ პირობებში ნაციონალური სახელმწიფო დამოუკიდებლად არსებობას ვერ შეძლებს, რუსეთიც კი, არათუ – საქართველო. ამიტომ უნდა შევქმნათ მრავალნაციონალური სტრუქტურა და საქართველოს აქვს ყველა შანსი, აღმოჩნდეს ერთ პოლიტიკურ კონტექსტში აფხაზეთთან და „იუჟნაია ოსეტიასთან“. „იუჟნაია ოსეტიასა“ და აფხაზეთის საკითხი წყდება ალიანსში რუსეთსა და საქართველოს შორის, ოღონდ სხვა ისტორიულ ჰორიზონტზე და ეს ჰორიზონტი შეიძლება, იყოს ევრაზიული ცივილიზაცია. გასაგებია, რომ აფხაზეთსა და „იუჟნაია ოსეტიას“ დამოუკიდებლად არსებობის უფრო ნაკლები შანსი აქვთ, ვიდრე – საქართველოს, ამიტომ ისინი უნდა შევიდნენ ვინმეს შემადგენლობაში, მაგრამ ვის შემადგენლობაში? ეს საკითხი გადაწყვეტილი არ არის. ჩვენ ერთობლივად უნდა შევქმნათ ახალი სისტემა, რომელშიც ჩვენ ისევ შეიძლება, შევხვდეთ ყირიმს, ქართველები – სოხუმს და ყველამ დავიბრუნოთ ჩვენი მიწები. და ამას უკვე ვეღარავინ გააკეთებს ძალით, ვერც ჩვენ, რუსები და ვერც თქვენ, ქართველები. თუ ვინმე ისევ დაუჯერებს ამერიკელებს, დაადგება ძმათამკვლელ გზას.
– ბატონო რამაზ, როგორ გაიგეთ ეს მინიშნება?
რამაზ კლიმიაშვილი: ჩვენ დიდი ხანია, გვეუბნებოდნენ, თუ გინდათ აფხაზებთან და ოსებთან, მაშინ დასთანხმდით კონფედერაციასო. არ ვიცი, არის თუ არა სიმართლე, მაგრამ რუსულ პრესაში წავიკითხე, რომ 2008 წლის 25 აგვისტოს, აღიარებამდე ერთი დღით ადრე, მოსკოვში ორივე სეპარატისტული რეგიონის ლიდერს ჰკითხეს, მოვილაპარაკოთ კონფედერაციაზეო, აფხაზები დასთანხმდნენ, ოსები – არა. ისიც არ არის სიახლე, რომ მარტო ვერავინ დარჩება, ამიტომ საქართველოში ზოგი ნატოს მომხრეა, ზოგი – ნატოსი და ევროკავშირის, დანარჩენები – მხოლოდ ევროკავშირის. ევრაზიული გაერთიანების იდეა კი პოპულარული არ არის. მე ვიცი, რომ საქართველო არც ერთი პარამეტრით არ შეესაბამება ნატოსა და ევროკავშირს, მაგრამ საქართველოს სჭირდება რაღაც დიდ სახელმწიფოთა გაერთიანებაში ყოფნა, რადგან დღეს ოცდამეერთე საუკუნეა.
ნინო ხაჩიძე