კატალოგი
პოლიტიკა
ინტერვიუები
ამბები
საზოგადოება
მოდი, ვილაპარაკოთ
მოდა + დიზაინი
რელიგია
მედიცინა
სპორტი
კადრს მიღმა
კულინარია
ავტორჩევები
ბელადები
ბიზნესსიახლეები
გვარები
თემიდას სასწორი
იუმორი
კალეიდოსკოპი
ჰოროსკოპი და შეუცნობელი
კრიმინალი
რომანი და დეტექტივი
სახალისო ამბები
შოუბიზნესი
დაიჯესტი
ქალი და მამაკაცი
ისტორია
სხვადასხვა
ანონსი
არქივი
ნოემბერი 2020 (103)
ოქტომბერი 2020 (210)
სექტემბერი 2020 (204)
აგვისტო 2020 (249)
ივლისი 2020 (204)
ივნისი 2020 (249)

როგორ წარმოიშვა ქართული გვარ-სახელები


ჩომახაშვილი

გვარის ფუძეა საკუთარი სახელი ჩომახი.

ამავე ძირისაა გვარები ჩომახიძე, ჩომახია, ჩომახიშვილი.

„ღოუბნელი ნინია ჩომახაშვილი, 1818 წელს ნათლავს შიოს ვაჟს, მიმრქმელია პეტრე გოგოლაშვილი”.

ჩომახაშვილები ქვემო ქართლში მემამულე აზნაურები იყვნენ და ორბელიანთა შტო-გვარად მიიჩნევიან.

საქართველოში 455 ჩომახაშვილი ცხოვრობს: თბილისში – 172, გურჯაანში – 111, თეთრი წყაროში –105. არიან სხვაგანაც.

ჩომახიშვილი – 69. ჩომახიძე – 689. ჩომახია – 60.

შაყულაშვილი

გვარი შაყულაშვილი ენათესავება გვარ შახულაშვილს. როგორც შაყულაშვილის, ასევე, ბახულაშვილის ადრინდელი გვარი იყო ჭილიმუზაშვილი.

გვარი შაყულაშვილი გვხვდება ონისა და ბორჯომის რაიონის ტერიტორიებზე, არიან სხვაგანაც, ხოლო საკუთარი სახელი შაყულა მომდინარეობს სპარსულიდან „შაჰყული”. ის შაჰის მონას აღნიშნავს.

შაყულაშვილები იყვნენ ქვემო ქართლის მემამულეები. ასევე, ვანში იყვნენ უყმო აზნაურები.

საქართველოში 984 შაყულაშვილი ცხოვრობს: თბილისში – 396, ბორჯომში – 300, გორში – 153. არიან სხვაგანაც.

45 შახულაშვილი: თბილისში – 43, მცხეთაში – 2.

ყალანდრიშვილი

გვარის ფუძეა საკუთარი სახელი ყალანდარი. სავარაუდოდ, სახელი ნაწარმოები უნდა იყოს სიტყვიდან ყალანი, რაც გადასახადს, ბეგარას ნიშნავს.

ყალანდარ თუმანიშვილი 1666 წელს ყმის წყალობის წიგნში მოიხსენიება, რომელიც გიორგი ბატონიშვილს მანუჩარ თუმანიშვილისთვის უბოძებია.

1721 წელს ენაგეთში მოიხსენიება ვინმე ყალანდარიშვილი.

საქართველოში 37 ყალანდარიშვილი ცხოვრობს: თბილისში – 12, თელავში – 22, ახმეტაში – 3.

ხოჯაშვილი-ხოჯავა

გვარის ფუძეა საკუთარი სახელი ხოჯა. ის სპარსული წარმოშობისაა და ქართულად საპატიო წოდების აღმნიშვნელია.

ამავე ძირისაა გვარები: ხოჯავანიშვილი, ხოჯივანიშვილი, ხოჯევანიშვილი, ხოჯვანიშვილი და ხოჯავა.

ისტორიული გადმოცემის მიხედვით, ხოჯივანიშვილის საგვარეულოს წინაპარი, სახელად იოანე, მასწავლებელი ყოფილა. მესხეთში თურქთა ბატონობის დროს იოანეს ხოჯას ეძახდნენ, რაც გვარის წარმოშობას დაედო საფუძვლად.

ავთანდილ და სულხან ხოჯაშვილები, ისტორიული საბუთების მიხედვით, მებატონეები იყვნენ და ჰყავდათ ყმები.

1721 წელს მაწევანში მოიხსენიება უყმო აზნაური ხოჯაშვილი.

საქართველოში 110 ხოჯაშვილი ცხოვრობს: თბილისში – 55, თიანეთში – 18, ქუთაისში – 14. არიან სხვაგანაც.

ხოჯავა – 505.

ფრიდონაშვილი

გვარის ფუძეა საკუთარი სახელი ფრიდონი, რომელიც ირანული წარმოშობისაა. ამ სახელის ეტიმოლოგია დაუდგენელია. მისი შემოკლებული ფორმაა ფიდო, რომელიც გვხვდება ქართლში. ძველად, ასევე, გვხვდება საკუთარი სახელი აფრიდონი და მისგან ნაწარმოები გვარი აფრიდონიძე.

ამავე ძირისაა გვარი ფრიდონაშვილი.

1721 წელს მოიხსენიება ოთარა მერმანოზიშვილის ყმა ოქრუა ფრიდონაშვილი.

ასევე, 1721 წელს მოიხსენიება ბეჟანა აბულვათიშვილის ყმა სამნუა ფრიდონაშვილი.

საქართველოში 647 ფრიდონაშვილი ცხოვრობს: გურჯაანში – 208, თბილისში – 161, თუშეთში – 110. არიან სხვაგანაც.

163 ფრიდონიშვილი: თბილისში – 87, რუსთავში – 25, ლაგოდეხში – 20. არიან სხვაგანაც.

ყირიმელაშვილი

გვარის ფუძეა საკუთარი სახელი ყირიმი, ყირიმია.

ბესო ყირიმელაშვილი მოიხსენიება 1843 წელს დიდ თონეთში, მოსახლეობის აღწერის დროს.

1885 წელს, სვიმონ მჭედლიძის თავმდებად მოიხსენიება ბერუა ყირიმელაშვილი.

ამავე ძირისაა გვარები ყირომელი, ყირიმლიშვილი, ყირიმელიშვილი.

საქართველოში 47 ყირიმელაშვილი ცხოვრობს.

ყირიმელი – 126. ყირიმლიშვილი – 138. ყირიმელიშვილი – 72.

ჯოიაშვილი

გვარის ფუძეა საკუთარი სახელი ჯოია.

ვახუშტის მიხედვით, ჯოიას უცხოვრია სოფელ ტბისის ეკლესიის გვერდით, სულ მარტოს. როგორც ჩანს, ის იქ ეკლესიის განძს იცავდა. ერთხელ, ლაშქრობიდან მიმავალ მეფე ერეკლეს ამ ეკლესიის მახლობლად დაუსვენია. მამაცი მეფის წვევით გახარებულ ჯოიას ერეკლესთვის საკუთარი ოქროს ჯამი მიურთმევია. მეფეს ესიამოვნა ასეთი ძღვენი და უკითხავს, რით გადაგიხადო ეს პატივისცემა, რას მთხოვ სამაგიეროდო. ჯოიას უთქვამს, არაფერს გთხოვთ, მხოლოდ ერთი მეზობელი კაცი დამისახლე გვერდით, რომ ხმა გავცეო. შემდეგ ირკვევა, რომ ჯოიას მარტოდმარტო ვერ გაუძლია, ალგეთის პირას, უფრო დაბლა ჩამოუნაცვლია და ხალხის გვერდით, დიდ ენაგეთში დასახლებულა.

1906 წლის 31 მარტამდე ცნობილი გვარი იყო ჯოიაშვილი. 1 აპრილს, მეფის ჟანდარმერიამ გენერალ გრიაზნოვის მკვლელის გვარად დაასახელა ჯარიაშვილი. ორი დღის შემდეგ, ის შეიცვალა გვარით ჯავიაშვილი, ხოლო რამდენიმე დღის შემდეგ კი – ჯორჯიაშვილით. ასე გაჩნდა ჯოიაშვილიდან გვარი ჯორჯიაშვილი.

ჯორჯიაშვილების რამდენიმე ოჯახი გადავიდა მეტეხში და იქ ბოგველებად დაეწერნენ.

ჯორჯიაშვილების სოფელს ადრე ბოგვი ერქვა.

საქართველოში 92 ჯოიაშვილი ცხოვრობს: თბილისში – 63, თეთრი წყაროში – 28, ახალგორში – 1.

აკადემიკოს იაკობ ახუაშვილის მიერ მოწოდებული მასალების მიხედვით


скачать dle 11.3