როგორ თაროზე არ შეიძლება აცტეკიუმის დადგმა და რომელ მცენარეს სჭირდება სველკენჭებიანი ლანგარი
ფლორის სამყაროში არსებობს ისეთი ლამაზი მცენარეები, რომელთა შესახებაც ბევრი ინფორმაცია არ გვაქვს, თუმცა მისი გახარების სურვილი ალბათ, ყველა თქვენგანს ექნება. ასეთ მცენარეთა რიცხვს აცტეკიუმი მიეკუთვნება. თუ როგორ გაახაროთ ეს ულამაზესი კაქტუსი და პრეტენზიულია თუ არა კალადიუმი, ამას საგამოფენო ცენტრ „ექსპო ჯორჯიას“ მებაღე-დიზაინერისგან – თენგიზ პაპავასგან შევიტყობთ.
– ბატონო თენგიზ, რას გვეტყვით აცტეკიუმის შესახებ, როგორი მცენარეა ის?
– ამ კაქტუსს სამართლიანად შეიძლება, დავარქვათ ამოუცნობი და უცნაური. საქმე ისაა, რომ არც ერთი კაქტუსი თუ სხვა მცენარე მას არ ჰგავს. სწორედ ამიტომაა, ალბათ, მისი სახელიც გასაიდუმლოებული. ამ მცენარის ისტორიის მიხედვით, მას აცტეკიუმი ჰქვია და დანამდვილებით მხოლოდ ისაა ცნობილი, რომ ერთ-ერთი უძველესი წარმომადგენელია კაქტუსების ოჯახის.
მცენარის საშუალო ზომის დაგოფრილ-დაღარული ნაოჭებიანი ნაწილები თითქმის არ არის ეკლიანი, ზედა ნაწილი კი ხშირი და ჩაზნექილია. მას ნელ-ნელა ეკლები უხმება და რჩება მხოლოდ მცენარე.
– რა ზომის იზრდება ეს კაქტუსი და შესაძლებელია თუ არა ოთახის პირობებში მისი გაზრდა?
– აცტეკიუმი ძალიან ნელა იზრდება, თუმცა ქვემოდან ისე მაგრდება, რომ ქვასავით არის. შეიძლება ითქვას, ეს მცენარე უძველესი დროის ცოცხალი საგანძურია. ამიტომ, თუ თქვენ მისი გახარების საშუალება გექნებათ, აუცილებლად გაზარდეთ და მოუარეთ.
– როგორ გავამრავლოთ აცტეკიუმი?
– აცტეკიუმს, პრაქტიკულად, სხვა კაქტუსების ძირზე ამყნობენ. ბოლო დროს კოლექციონერები სხვადასხვა ექსპერიმენტებს ატარებენ. ცდილობენ, მცენარე თესლით გაამრავლონ, მაგრამ ვინაიდან მას ფესვის გაკეთება უჭირს, ამყნიან სხვა „ფეხს“. იჭრება რომელიმე ფესვიანი კაქტუსი, აცტეკიუმი მჭიდროდ ედგმება და მაგრდება თავზე. ამის შემდეგ ის თავადვე შეეზრდება „თავის ფეხს“.
– როგორ ნიადაგშია სასურველი აცტეკიუმის ჩარგვა?
– ამ მცენარეს ნიადაგი უყვარს შემდეგნაირად შეზავებული: ორ-ორი წილი ნაკელიანი და ფოთლოვანი მიწა, თითო წილი მსხვილი სილა და ნახშირი. საჭირო არ არის დიდი ზომის ქოთანი. როგორც უკვე გითხარით, აცტეკიუმი ძალიან ნელა იზრება და საკმარისია, მისი მოთავსება პატარა ჭურჭელშიც.
– როგორც ვიცი, ამ მცენარეს ძალიან ლამაზი ყვავილები აქვს, როდის შეიძლება ველოდოთ მის აყვავებას?
– მცენარის ტანთან სრულიად კონტრასტულია მისი ყვავილი – ძალიან პატარაა, ნაზი და ამავე დროს, მართლაც, ულამაზესი. მისი ყვავილი შეიძლება იყოს თეთრი და ღია ვარდისფერი. თუ ნორმალურ პირობებში ამყოფებთ მცენარეს, მთელი წლის განმავლობაში გაგანებივრებთ მშვენიერი ყვავილებით.
– როგორია მისთვის ნორმალური პირობები?
– სასურველია, მცენარე დადგათ ნათელ ადგილას, მაგრამ არა იმ თაროზე, სადაც მზის სხივები პირდაპირ ეცემა. მორწყეთ იშვიათად, განსაკუთრებით ზამთარში. მთავარია, მისი ნიადაგი ძალიან არ გამოაშროთ. გირჩევთ, მცენარე მორწყათ თბილი წყლით, დაახლოებით 7-8 გრადუსი ტემპერატურის. მთელი წლის განმავლობაში მისთვის მისაღებია ოთახის ნორმალური ტემპერატურა. თუ ამ პირობებს გაითვალისწინებთ, აცტეკიუმი აუცილებლად ხშირად აყვავდება.
– რით შეიძლება, დაავადდეს ეს კაქტუსი და რა საფრთხე ემუქრება მას ამ დროს?
– კაქტუსების დაავადება ხშირად გამოწვეულია მიკროორგანიზმებით, ბაქტერიებით, სოკოთი, მიკროპლაზმით და ვირუსით.
მცენარეზე გაჩენილი ლაქები მიუთითებს დაავადებაზე. თუ ლაქებს აცტეკიუმზე შენიშნავთ, სასწრაფოდ მიიღეთ შესაბამისი ზომები. ამ დაავადების წინააღმდეგ რამდენიმე წლის წინ იხმარებოდა „ბოროს სითხე“ ან „ქლოროკის მედი“. ახლა ამ მიზნით გამოიყენება ახალი წამლები. გირჩევთ შეიძინოთ პოლიხომი, ტეკტა ან ფუნდაზოლი. ამ წამლების საშუალებით თქვენ უკეთეს შედეგს მიიღებთ.
– იოლია თუ არა კალადიუმის გახარება ბინაში და რას გვირჩევთ ამისთვის?
– არსებობს სხვადასხვა სახეობის კალადიუმი. ზოგიერთს თეთრად მოხატული, თხელი, ძალიან გამჭვირვალე ფოთლები აქვს, ზოგს კი – მუქი ფერის. კალადიუმს ვერც ერთი მცენარე ვერ შეედრება სინაზითა და ჰაეროვნებით. თუმცა, საკმაოდ ძნელად იზრდება. ეს მცენარე პრეტენზიულია და განსაკუთრებულ პირობებს ითხოვს. ბევრი ტენი და მაღალი ტემპერატურა სჭირდება. ეს მცენარე იმდენად ლამაზია ბინაში, მისთვის სასურველი პირობების შექმნა ნამდვილად ღირს. კალადიუმის ჯიშებს შორის ყველაზე იოლი მოსავლელი ორფერა, წითელ-მწვანე ფოთლებიანი კალადიუმია.
– თუ ბინაში უკვე გვაქვს კალადიუმი, რას გვირჩევთ, სად დავდგათ მცენარე?
– მისთვის იდეალურია კაშკაშა, გაბნეული ან არეკლილი შუქი, მზის გულზე ფოთლები მალე დაუჭკნება. ზრდის პერიოდში, ეცადეთ, სითბოში დადგათ. მცენარეს ძალიან ვნებს ორპირი ნიავი. ამიტომ, მოარიდეთ ასეთ ადგილს.
– რაც შეეხება მორწყვას...
– აქტიური ზრდის პერიოდში მცენარეს მიწა ტენიანი უნდა ჰქონდეს. რეგულარულად დანამეთ და სველკენჭებიან ლანგარზე დადგით. ამით მაღალ ტენიანობას შეუნარჩუნებთ. ზაფხულში მიწა გაზავებული, თხევადი სასუქით გაანოყიერეთ. მცენარის ბოლქვები ბნელ და ტენიან ადგილას გამოაზამთრეთ. გაზაფხულზე კი შეგიძლიათ მისი გადარგვა. ამ მცენარის კარგად გახარებისთვის უმთავრესია შესაფერისი ადგილი და მაღალი ტენიანობის შენარჩუნება. ამ პირობების გათვალისწინების შემდეგ, კალადიუმი ნაკლებად პრეტენზიული იქნება და მშვენივრადაც გაიხარებს თქვენს ბინაში.