როგორ იქმნება ნემსით სამგანზომილებიანი ნაქარგები ნუნუ მარინდაშვილის კოლექციისთვის
ნუნუ მარინდაშვილი ნემსით შექმნილი ფერწერული ტილოების, ან სხვანაირად რომ ვთქვათ, სამგანზომილებიანი ნაქარგების ავტორი და კოლექციონერია. ეს მეთოდი ქარგვაში მან მას შემდეგ შეიმუშავა, რაც ორმოც წელს გადააბიჯა. ქალბატონი ნუნუს კოლექციის დათვალიერებისას, ძნელია ამოირჩიო ერთი რომელიმე, საუკეთესო, ყველაზე დახვეწილი. თითქმის ყველა ნამუშევარი ერთნაირად ლამაზი და შესანიშნავია. როგორ შექმნა პროფესიით ფიზიკოსმა ხელოვნების ნიმუშები ნემსით, ამას თვითონ გვიამბობს დღევანდელ ინტერვიუში.
ნუნუ მარინდაშვილი: ნემსით ფერწერა, ესაა გაცოცხლებული პეიზაჟი სამ განზომილებაში. ეს მართლაც სიახლეა, მაგრამ შემოქმედება სწორედ რომ, რაიმე ახლის შექმნაა.
– როგორ აღმოაჩინეთ ქარგვის ეს მეთოდი?
– ძალიან მიყვარს კლასიკური ფერწერა, პეიზაჟები. მე მათი გაცოცხლების სურვილი გამიჩნდა. თითქოს ფერწერაში მკვდარი კადრია. იქ დრო გაჩერებულია. მე მინდოდა დინამიკა – ქარი რომ ქრის, იღრუბლება, ყვავილი ამ წუთას გაიფურჩქნა და თითქოს მისი სურნელიც იგრძნობა, იმდენად რეალურია, ცოცხალია. სხვანაირად, კეთდება სამგანზომილებიან ნაქარგში ეს ყოველივე. ჩემი ტექნიკით იქარგება ზუსტად ისე, როგორც იხატება. ფერწერას ხომ აქვს თავისი წესები, ეს ნამუშევრებიც ანალოგიურად იქმნება, ოღონდ იქარგება. ადამიანმა უნდა აღმოაჩინოს საქმე, რომელიც მას შეეფერება, ასევე ნიჭი – საკუთარ შესაძლებლობებს დააკვირდეს და რომელიმე გამოიყენოს. მიზნამდე მისვლას თავისებური ხელოვნება სჭირდება. ყველა ადამიანში არის შინაგანი ძლიერება, ეს რეალობაა. სწორედ ეს უნდა გახსნა შენში.
– რა ასაკში აღმოაჩინეთ, რომ თქვენ შეგეძლოთ გაგეცოცხლებინათ ფერწერული ნახატები?
– 42 წლის ასაკიდან დავიწყე ქარგვა, მანამდე საერთოდ არ მიფიქრია ამაზე.
– რა პროფესიის ხართ?
– ფიზიკოსი.
– რა პერიოდია საჭირო, თითოეული ნამუშევრის შესაქმნელად ამ კოლექციისთვის?
– მუშაობას ყოველთვის ვიწყებ ზამთარში, ზამთარი ძლიერი სიცოცხლის სიმბოლოა. მჯერა, რომ თუ ძალიან მოინდომებ ყველაფერი გამოგივა, მხოლოდ იქ მიაღწევ რამეს, რაშიც გწამს საკუთარი ძალის. სხვადასხვა ნამუშევარს სხვადასხვა დრო სჭირდება. არის ნამუშევრები, მაგალითად პეიზაჟები, რომლებიც უფრო რთულია, რომელთა შექმნას უფრო დიდხანს ვანდომებ, დაახლოებით, რვა-ცხრა თვე. არის შედარებით გამარტივებული სიუჟეტებიც, მაგალითად, ყვავილები. მათ სჭირდება – ერთი-ორი, მაქსიმუმ 9 თვე.
– დღეისთვის რამდენი ნამუშევარია ამ კოლექციაში თავმოყრილი?
– ამჟამად, ოცდაათზე მეტი ნამუშევარია ამ კოლექციაში გაერთიანებული.
– რა მასალებით იქმნება ნიმუშები თქვენი კოლექციისთვის?
– ამ კოლექციის ნიმუშების შესაქმნელად ვიყენებ მულინეს, აბრეშუმის სხვადასხვა სისქის, ტონალობის ძაფებს. თითოეულ ნამუშევარში დაახლოებით, ხუთასამდე ტონია გამოყენებული. თუ ფერწერაში შეურევ სხვადასხვა ფერს და ხუთი ფერით, დავუშვათ, შეგვიძლია სხვადასხვა ტონალობა მივიღოთ, აქ, ამაში, შეზღუდული ხარ და ამიტომ აუცილებელია, რომ გადასვლებისთვის სულ სხვადასხვა ტონალობის ძაფები გამოიყენო. საამისოდ მარტო ნაყიდი ძაფები არ არის საკმარისი და მე თვითონ ვღებავ ბუნებრივი საღებავებით.
– მაგალითად?
– ენდრო, ფოთლები, ხავსი, კაკლის წენგო და სხვადასხვა. ვღებავ ტრადიციული ქართული შეღებვის ტექნოლოგიით, რომელიც შევისწავლე ძალიან საფუძვლიანად.
– როგორც ვიცი, ბევრი დამთვალიერებლის აღტაცებას იმსახურებს ეს კოლექცია და მრავალი გამოფენის მონაწილე ბრძანდებით.
– ძალიან ბევრი გამოფენა დამამახსოვრდა, განსაკუთრებით მცხეთაში, მუზეუმის შენობაში მოწყობილი, სადაც დედათა მონასტრიდან იყვნენ მონაზვნები მოსული. ისინი მოგეხსენებათ, ქარგავენ მძივებით, ძაფებით. გამოფენის შემდეგ მონაზვნებმა დაგვპატიჟეს, დაგვათვალიერებინეს მონასტერი, თავიანთი ნაქარგები და მთხოვეს კონსულტაციები. მიმეთითებინა, სად რა ფერი დაესვათ ან როგორ გაეკეთებინათ, რაც, რა თქმა უნდა, დიდი პატივითა და სიხარულით შევუსრულე და მონაზვნებს ჩემი ქარგვის მეთოდები გავაცანი. ძალიან სასიამოვნო დღე იყო. თვითონ, მონაზვნები უფრო რელიგიური მიმართულებით ქარგავენ, ძირითადად, ხატებს.
– თქვენს კოლექციაში თუ არის რელიგიური ხასიათის ნიმუში?
– მე ხატებს არ ვქარგავ. რაღაცნაირად მიჭირს, რომ ნემსით შევეხო ხატის მოხაზულ სახეს და ამოვქარგო, არ შემიძლია. ძალიან განვიცდი. კი მაქვს ერთი ნამუშევარი, ღვთისმშობელ მარიამის არაკანონიკური. ჩემთვის, გავაკეთე, მაგრამ მას შემდეგ, ვეღარ შევძელი. ის კი არა, გამოფენა იყო ერთხელ, რომელშიც ახალგაზრდა მამაკაცი მონაწილეობდა. ის ქარგავს ძალიან ლამაზ ხატებს. ჩამოსული იყო, თუ არ ვცდები, გურიიდან და გამოფენის წინ მთხოვა, დამიუთოვე ნაქარგებიო. კი დავთანხმდი და წამოვიღე, მაგრამ უთოთი ვერაფრით შევეხე ხატებს. მარტო გარშემო გავაუთოვე და ავტორს მოვუბოდიშე. ამის შესახებ დედებსაც ვესაუბრე მონასტერში. მითხრეს, ჩვენ ამაზე კურთხევა გვაქვსო. კურთხევის გარეშე არ შეიძლება, ხატების მოქარგვა, საერთოდ შესრულება. მე კურთხევაც, რომ მომცენ, ვარ კი ამის ღირსი?.. ძალიან სუფთა უნდა იყო ალბათ, ეკლესიურად უნდა ცხოვრობდე სულ. მე მორწმუნე ვარ, მაგრამ სად მონაზონი და სად – მე.
– რას განიცდით, როდესაც ქარგავთ და კიდევ ერთ ნიმუშს ქმნით თქვენი კოლექციისთვის?
– ყველაზე კარგად თავს მაშინ ვგრძნობ, როცა ვქარგავ. თითქოს ვეთიშები რეალობას და ილუზიურ, ხელშეუხებელ სამყაროში შევდივარ. ასეთი შერწყმა ბუნებისა და მხატვრის საოცარია. ერთდროულად გხიბლავს კიდეც და დაგაფიქრებს. ნამუშევრებში თუ სიკეთე და სიყვარული არ ჩადე, მას ვერავის მოაწონებ. ეს ფიქრის ხმამაღლა გადმოცემას ჰგავს. არ ეძებო ბედნიერება შენს გარეთ, ის შენშია, იმ წუთში, რომელშიც ხარ – ყვავილში, წვიმის წვეთში, თოვლში, ქარში, მოძრაობაში. როდესაც ამას გაითავისებ, მიხვდები, რომ სხვა ყველაფერი დამხმარეა ამ ბედნიერების გაძლიერებისთვის. ყოველთვის ვცდილობთ მივიღოთ ის, რაც არ გვაქვს. ამისთვის ვიტანჯებით და ვერასოდეს ვხვდებით, ვიყოთ ბედნიერი იმით, რაც უკვე გვაქვს.