კატალოგი
პოლიტიკა
ინტერვიუები
ამბები
საზოგადოება
მოდი, ვილაპარაკოთ
მოდა + დიზაინი
რელიგია
მედიცინა
სპორტი
კადრს მიღმა
კულინარია
ავტორჩევები
ბელადები
ბიზნესსიახლეები
გვარები
თემიდას სასწორი
იუმორი
კალეიდოსკოპი
ჰოროსკოპი და შეუცნობელი
კრიმინალი
რომანი და დეტექტივი
სახალისო ამბები
შოუბიზნესი
დაიჯესტი
ქალი და მამაკაცი
ისტორია
სხვადასხვა
ანონსი
არქივი
ნოემბერი 2020 (103)
ოქტომბერი 2020 (210)
სექტემბერი 2020 (204)
აგვისტო 2020 (249)
ივლისი 2020 (204)
ივნისი 2020 (249)

№45 ძველი თბილისის დამნაშავეები

ნინო კანდელაკი აბო იაშაღაშვილი

ალექსანდრე ლორთქიფანიძე – ბანდიტობისთვის ქუთაისში მიესაჯა ოთხი წელი კატორღა. სასამართლოდან ციხეში გადაყვანისას ხუთ ბადრაგს გაექცა და მიიმალა. შემდეგ დაეცა როტშილდს და თხუთმეტი ათასი მანეთი წაართვა. იქიდან ტფილისისკენ გამოსწია და ჯერ თვალჭრელიძის სახლი გაძარცვა და მერე გზად კიდევ სვირის დუქანს დაეცა და იქიდან ხელს ოთხი ათასი მანეთი გამოაყოლა. ტფილისში იმალებოდა გერმანელების ქუჩაზე, ჯაფარიძის დუქანში. შემდეგ დიდუბეში, ბაქრაძის ღვინის სარდაფში. მერე ოთახი ჰქონდა არსენალის აღმართზე, ზაალ თუმანიშვილის სახლში, იქაც დიდხანს არ გაჩერებულა და ბინა კუკიაზე მონახა. ამავდროულად მან ცატუროვის მაღაზიის სარდაფიდან იატაკი ამოჭრა და ოთხიათას ხუთასი მანეთის ოქროულობა გაიტანა. 1901 წელს ის დუქანში ტფილისში მზარეულად მდგარმა ქუთაისელმა ნაცნობმა შენიშნა, უკან გაჰყვა და უბნის ბოქაულთან გასცა. მას ჩაუსაფრდნენ. ლორთქიფანიძე რომ შინ მობრუნდა, თან ქალი ახლდა, ოთახშიც შევიდნენ. მერე ეზოში წყლის ასაღებად გამოვიდა და ამ დროს მას თავზე ბოქაული დაახტა, ხანჯალი ქარქაშიდან ამოაცალა, მეორეც მივარდა და ქამრიდან რევოლვერი მოსწყვიტა. ლორთქიფანიძე  არ იმჩნევდა ამ ყოველივეს და განაცხადა, რომ ის აბაშიძეა გვარად და შეეძლო ოთახში შენახული პასპორტის ჩვენება, თუმცა ამ დროს კიდევ ერთი ბოქაულის ყვირილი გაისმა, ლორთქიფანიძის გადაჭრილი ბერდენის თოფი რომ ეპოვა, რომელსაც ცნობილი იყო, რომ ავაზაკი სულ თან ატარებდა და კარგად სტაცეთ, კარგად, ყვიროდა ის ფანჯრიდან და ლორთქიფანიძემ უეცრად მუშტი დაჰკრა ერთს სახეში, მეორეს დახრჩობა დაუპირა, მაგრამ პოლიციელი ფეხზე ეცა, მეორეც მიეშველა, მესამეც და თოკით დაუბეს ხელები. ჩხრეკისას მის ოთახში იპოვეს სამი რევოლვერი, გადაჭრილი თოფი, ხანჯალი, ბერდენის ორმოცდაორი ტყვია, ტყვიები რევოლვერისთვის. კიდევ სამი პასპორტი, აბაშიძის, მესხისა და ჭყონიას გვარებზე. ის ხშირად იდგა ამ პასპორტებით მებილირებულ ოთახებში. როცა ის პოლიციის განყოფილებაში მიჰყავდათ, ბოქაულს და აკალადჩიკს ეუბნებოდა, რომ მას სახრჩობელა კი აქვს გადაწყვეტილი, მაგრამ მაინც გაიქცევა.
იოსიფ ლოშკარევი – მძარცველი, ოთხკაციან ბანდასთან ერთად ხვდებოდა გამვლელებს. 1907 წელს ვერცხლის რიგში მათ ავეტიკ ბეჟანოვი გაძარცვეს, მოხსნეს მას ვერცხლის ქამარი და ვერცხლის საათი. ისინი შემდეგ ნაგი-ბაბა-ბეკ-ოღლისთან იპოვეს, ხელის დამცლელთან. ამავ დროებაში ტფილისში დაეხეტება კიდევ დავით ბაკურაძის ბანდა, ასევე, ქუჩაში გამვლელებს რომ ძარცვავდნენ. ბაკურაძე პეტრე-პავლეს სასაფლაოსთან მოკლეს, როცა ჯერ დამქაშებთან ერთად მანუფაქტურის ქუჩა-ქუჩა გამყიდველი პეტრე სურენკოვი გაძარცვა და შემდეგ გამოდევნებულ პოლიციას ცეცხლი გაუხსნა. პოლიციასთან სროლა მეტად ხშირია. სხვადასხვა ჩინებს კლავენ ჩასაფრებითაც, თავდასხმითაც, იარაღის ასართმევად, ძველი ანგარიშების გასასწორებლად. ამ წელს მოკლულთა შორის იყვნენ გარადავოი პეტრე ლელოიანცი, გარადავოი ალექსანდრე ნიკოლაევი, აკალადჩიკ გუგუშვილს ესვრიან და ის ბედზე გადარჩება. კლავენ კეფაში იარაღის მიბჯენით ტფილისის პოლიცმაისტერ ბალაბანსკის ყოფილ დამცველ ლეკ მუსას, ქუჩაზევე კლავენ და დააგდებენ. სოლოლაკის გორაზე პრაპორშჩიკ ლოლაძის მცველ ინგუშ ალი შავაროვს ნახულობენ თავმოჭრილს. თავი წაღებულია. ამ ლოლაძეზე სოლოლაკში თავდასხმისას შავაროვი დაჭრეს და შემდეგ ლოლაძის მამის სახლში იმყოფებოდა ჭრილობისაგან განსაკურნებლად. აქ მას ღამე შეუვარდნენ, როგორც იმისმა მსახურად მიჩენილმა ბიჭმა მოყვა, თავი მოაჭრეს, თან წაიღეს და დატოვეს წერილი, რომ „უკეთესი მკურნალობისათვის ის გაგზავნილია სრულ სიმშვიდეში“.
ჩრჩილის შეჭმული ლივრეა
სამიკიტნო დუქნის ჭუჭყიან ოთახში რამდენიმე ქურდი მოთავსებულიყო, პაპიროსებს აბოლებდნენ და ლამპის სინათლეზე ლაპარაკობდნენ.
– სუსაძემ გააგდებია თავი, გუშინ დათვრა რავარც ღორი და პანღური კრეს, – ყვებოდა ერთი იმერელი.
– გასაღებები? – იკითხა მათში მთავარი რომელიც ჩანდა და სხვათაგან ნაყვავილარი სახე გამოარჩევდა.
– მეიტანა. დღეის სწორს მანგლისში მიდიან, სახლი სუ მთლად ცარიელი იქნება, და ეიღე კლიტე და გამეიტანე ოქრო მეშოკებით, – თქვა ისევ იმერელმა, რომელსაც გიგო ერქვა და პოვრობის ძიებაში ჩამოსულიყო ტფილისში.
საუბარი მათ საქმიანობას ეხებოდა. მათ ბლომად ქურდი მოსამსახურე მოეკრიბათ, ოჯახებში აგზავნიდნენ და როცა იქაურობას კარგად დაიხსომებდნენ, ოთახთა განლაგებასა და შინაგან წესს დაისწავლიდნენ, განჯინებსა და კარს გასაღებებს მოარგებდნენ, რაიმე მიზეზით თავს აგდებინებდნენ. მერე კი ნერსესოვი და მისი დამქაშები შეუდგებოდნენ საქმეს, იმ სახლს ქურდავდნენ და აცარიელებდნენ.
ვასო ნერსესოვი იყო ის ნაყვავილარსახიანი.
– სად იყავი ამდენ ხანს? – გახედა მან ამ დროს შემოსულ სეიდს, – ეგზარხოსთან ჩაის სომდი? – თან ხველება აუტყდა.
– ალაჰმა სტუმრები გამოგვიგზავნა, მძარცველები, დარაბის მტვრეველები, არც ბებუთის ასმაზე უკან დამხევები, – თითქოს ფირმანი წაეკითხოს სპარსელს.
– რა ზაგადკებით ლაპარაკობ? – შეეშვა რევოლვერის წმენდას იოსება ჯაფარიძე, კუთხეში რომ იჯდა.
– ვიცანი, ერთი ისფაჰანელია, უბედური. მკვლელი.
– შენ მიაცილე?
– ჰო.
– სად?
– „სამტრედეში“.
ნერსესოვი ერთხანს ფიქროქბდა, მერე გიგოს გადახედა.
– მტრედებს პური დაუყარე, თვალი დაადე, ნახე, რა ხალხია, სად დადიან.
ლუტვ ალი ჯაბარი – სპარსელი, სამკაციანი მძარცველთა ბანდის წევრი 1871 წელს ღამე სახლებს რომ ეცემოდნენ. ისინი საქმეზე ფაეტონით მიდიოდნენ და ძარცვის შემდეგ ღამეში ქრებოდნენ. ის დამქაშობდა აბულფატ სემამ ოღლისთან, თუმცა მე-9 ნაწილის ბოქაულმა ქანანოვმა დაიჭირა. ციხიდან გამოსულმა ისევ შეკრა ბანდა და 1873 წელს აბას კული ასკერ ოღლისთან და ალი ბაბა ოღლისთან ერთად გაქურდა ტფილისელი ჯაბარ-ხან-ახმედოვის პაპიროსის დუქანი, აბანოს ქუჩაზე. კედელი გაანგრიეს და 105 მანეთის თამბაქო და ფული წაიღეს. ამ საქმეს მე-7 ნაწილის პოლიციელმა სიდამონ-ერისთავმა მოჰკიდა ხელი და აბას კული ასკერ ოღლი დააკავა, დანარჩენი ორი კი გაიქცა და მიიმალა. მათ შემდეგ მნაცაკანოვის ხიდის მებაჟე გივიშვილი გაძარცვეს, მერე ლექსების წერა რომ დაიწყო და ავლაბარში წმინდა სანთლებსა და თავის ნაწერებს ყიდდა. ამ ყაიდის წიგნებს ქუჩაში ბევრს იყიდდი, „შაურიანი წიგნები“ ერქვა და კალათით დაატარებდნენ თათრის მეიდანზე და შაითან ბაზარში.

(წიგნიდან „ძველი თბილისის დამნაშავენი“)


скачать dle 11.3