№44 გადამრჩენი ქუსლები
ლოურენს ოლივიე
ჯენ ლივლენდი მთელი თვე სამუშაოს ეძებდა. უცებ გაზეთში რაღაც განცხადებას წააწყდა: სამუშაოდ იწვევდნენ 25-30 წლის ქალებს მუქი ნაცრისფერი თვალებითა და ქერა თმით, მაღლებსა და გამხდრებს, სწორი ცხვირითა და ფრანგული ენის კარგი ცოდნით. იქვე მითითებული იყო – ანაზღაურება საკმაოდ დამაკმაყოფილებელიაო და ჯენი აღფრთოვანდა. ახლა მთავარი ის იყო, რამდენი კონკურენტი გამოჩნდებოდა ამ ვაკანტური ადგილის დასაკავებლად და გაუმართლებდა თუ არა მას. მსურველებს ლონდონის ყველაზე პრესტიჟულ უბანში მდებარე ფეშენებელურ სასტუმრო „ჰერიჯში“ იბარებდნენ. ჯენი გულმოდგინედ მოემზადა. შორიდანვე დაინახა ქერათმიანთა მთელი არმია და გული შეუქანდა. შანსი დიდი არ ჰქონდა, მაგრამ ბედი მაინც უნდა ეცადა.
ოთახში, რომელშიც ის აღმოჩნდა, ძვირფასი ავეჯი იდგა და ფუმფულა ხალიჩები ეფინა. მუხის ხის მძიმე მაგიდას მაღალი, ხანში შესული მამაკაცი უჯდა.
– გრაფი სტრე პეოჩი ვარ, – გაეცნო ჯენს და მერე ისე გულდასმით დააკვირდა, ქალიშვილმა უხერხულობა იგრძნო. ბოლოს თავი გადააქნია და სახეზე კმაყოფილება აესახა. – მშვენიერია, მშვენიერი... მაგრამ გადაწყვეტილებას მარტო მე არ ვიღებ. უნდა შევათანხმოთ. მოცდა მოგიწევთ, მადმუაზელ.
– იქნებ მითხრათ, რა უნდა გავაკეთო? – ვეღარ მოითმინა ჯენმა, – განცხადებაში ამის შესახებ არაფერი ეწერა. ანაზღაურებაც მაინტერესებს. კონკრეტული ინფორმაცია ვერც ამაზე მივიღე.
– მადმუაზელ, საკმაოდ ჭკვიანი და წინდახედული ბრძანდებით. ეს კიდევ ერთი პლუსია თქვენ სასარგებლოდ. მიუხედავად ამისა, ამ კითხვებზე მაშინ გიპასუხებთ, როცა საბოლოოდ მივიღებთ გადაწყვეტილებას, აგიყვანოთ თუ არა, – გრაფი ცოტა ხანს ფიქრობდა. მერე უცებ ადგა და კარს მიღმა გაუჩინარდა. უკან რამდენიმე წუთში დაბრუნდა, შუა ხანს გადაცილებულ, საშინლად შეუხედავ ქალთან ერთად. ეტყობოდა, ძალიან მნიშვნელოვანი ვინმე უნდა ყოფილიყო, რადგან გრაფი ჯენისთვის გაუგებარ ენაზე დიდი მოწიწებით ელაპარაკებოდა, თან ჯენზე უთითებდა. ქალი ნელი ნაბიჯებით მიუახლოვდა ჯენს და ჩააშტერდა. მერე გარშემოც შემოუარა.
– კართან მიდით და შემობრუნდით, მადმუაზელ, – თითქოს უბრძანა ჯენს ფრანგულად.
„ჯანდაბა! მოდელად ხომ არ ვჭირდები? მგონი, აქ ყველაფერი წესრიგში არ უნდა იყოს“, – გაიფიქრა ჯენმა, თუმცა ქალის ბრძანებას მაინც დაემორჩილა.
– არა უშავს. ყოველ შემთხვევაში, დანარჩენებს სჯობია. რაღაც შენიშვნები მაქვს, თუმცა ვფიქრობ, თავს გაართმევს. ფრანგულად ლაპარაკობს?
– არაჩვეულებრივად.
ქალმა წვრილი ტუჩები მოპრუწა და ჯენს გამომცდელი მზერა შეავლო.
– სულელი არ ჩანხართ. რისკიანი თუ ხართ? ერთ კვირაში ორი ათასი ფუნტის გამომუშავება შეგიძლიათ და გასაკეთებელიც ბევრი არფერია.
– ანაზღაურებამ მომხიბლა. მშიშარა არ ვარ. პირიქით, რისკი თავდაჯერებულობას მმატებს. მითხარით, რა უნდა გავაკეთო.
ქალმა პირქუშად ახედ-დახედა, თითქოს ცოტას ყოყმანობდა. მერე გადაჭრით თქვა:
– გამომყევით.
ჯენი მექანიკურად გაჰყვა. ორი მდიდრულად მორთული ოთახი გაიარეს და პატარა ბუდუარში შევიდნენ. სარკესთან, პუფზე ახალგაზრდა ქალი იჯდა. ფეხის ხმაზე შემობრუნდა. ქერა იყო, მუქი წარბებითა და წამწამებით, სწორი ცხვირითა და ნაცრისფერი თვალებით... ჯენი რაღაცას მიხვდა...
– ეს მისი ბრწყინვალება მარკიზა ფეოდორა პოლინეზსკიაა. ამ დინასტიის უკანასკნელი წარმომადგენელი, – წარუდგინა ჯენს ქალმა ქალიშვილი.
– თქვენო ბრწყინვალებავ, მგონი, გაგვიმართლა. მარკიზა მკვირცხლად წამოხტა და ჯენს მიეგება.
– მშვენიერია, მშვენიერი... მგონი, მართლაც მგავს. შეხედეთ, პოლინა, თმა რომ ჩემსავით დავვარცხნოთ და კაბაც ჩემნაირი ჩავაცვათ, ვერავინ მიხვდება, რომ მე არ ვარ.
– დიახ, თქვენო ბრწყინვალებავ. ერთადერთი, რაც მაფიქრებს, ის არის, რომ ცოტა დაბალია.
– ეგ მოგვარდება, – საუბარში ჩაერთო ჯენი, რომელმაც სიტუაციას სწრაფად აუღო ალღო.
– როგორც მივხვდი, მისი ბრწყინვალების ორეული გჭირდებათ. თქვენ უნდა შეგცვალოთ. ასეა? – მაღალქუსლიან ფეხსაცმელს ჩავიცვამ.
მარკიზამ ხელი ხელს შემოჰკრა და გაიცინა.
– ძალიან ჭკვიანია. ძალიან... პოლინა, მე ის ძალიან მომწონს. ჩემო კარგო, მე ჩემი გვარის ერთადერთი და უკანასკნელი წარმომადგენელი ვარ. ერთადერთი გამოსავალი პოლინეზსკების გვარის გადასარჩენად ისაა, რომ გავთხოვდე და ორი ვაჟი მაინც გავაჩინო, მაგრამ ერთ კვირაში ნამდვილად ვერ მოვასწრებ ამას. მტრები მყავს. საზოგადოებაში იშვიათად ვჩნდები, მხოლოდ მაშინ, როცა ამას აუცილებლობა მოითხოვს. ახლა, სწორედ, ასეთი შემთხვევაა. გრაფინია ჩესტერი საქველმოქმედო წვეულებას მართავს მზრუნველობამოკლებული ბავშვებისთვის. ცნობილი ქალბატონები საკუთარ სამკაულებს გამოფენენ და გაყიდიან. მთელი თანხა ბავშვებს გადაეცემათ. გრაფინიასთან ვალში ვარ. თან, მინდა, ბავშვებს მეც დავეხმარო და საგვარეულო მარგალიტები აუქციონზე გავიტანო. პრობლემა ის არის, რომ ჩვენმა ინფორმატორებმა გვაცნობეს, შეიძლება, გატაცება იგეგმებოდეს... თქვენ უნდა შემცვალოთ. ხომ დამთანხმდებით?
– დიახ, – ჯენმა თავი დააქნია, – რისკია, მაგრამ ეს პრობლემა არ არის.
– პოლინა, მადმუაზელს ჩემი ფეხსაცმელები აჩვენე და ფულიც მიეცით, რომ ზუსტად ასეთები შეუკვეთოს, ოღონდ მაღალ ქუსლზე. ჩვენ უკვე ყველაფერი მოვიფიქრეთ. თქვენ სასტუმროში დაბინავდებით, ამერიკელ ჟურნალისტად გაასაღებთ თავს და რაღაცნაირად იმიჯს შეიცვლით. ალბათ, დიდი სათვალე კარგი იქნება.
– მეც მაგას ვფიქრობდი, – თავი დაუქნია ჯენმა, – ასეთი სათვალე სახეს ძალიან ცვლის.
– კარგი იქნებოდა, თუ მკვეთრი ფერის, თვალშისაცემ კაბასაც შეუკვეთავდით. როცა ადგილებს გავცვლით, ეს ნაკლებად შესამჩნევი იქნებოდა.
– ყაყაჩოსფერ კოსტიუმს შევუკვეთავ...
– მშვენიერია, – გახალისდა მარკიზა, რომელსაც აშკარად კარგი ხასიათი ჰქონდა, – სულ უფრო მომწონხართ და გრაფს ვეტყვი, სამი ათასი ფუნტი გადაგიხადოთ...
ორიონ-ჰაუზში, სადაც საქველმოქმედო ბაზრობა-აუქციონი იმართებოდა, უამრავი ხალხი შეიკრიბა. გამოფენილი სამკაულები მზეზე თვალს ჭრიდა მნახველს. მარკიზა პოლინეზსკაიას ულამაზესი, ჰაეროვანი, თეთრი კაბა ეცვა, შავი ნაქარგებით. ის საგანგებოდ წარუდგინეს ამერიკელ ჟურნალისტს, რომელსაც დიდი სათვალე და ალისფერი კაბა ემოსა. მარკიზას სახეს ნაზი ვუალი უფარავდა... წარდგენა მარკიზას მარჯვენა ხელის, პოლინას დახმარებით მოხდა. მან მოასწრო და ჯენს წასჩურჩულა: „გატაცება უკანა გზაზე იგეგმება. ადგილები ახლა უნდა გაცვალოთ“... ინტერვიუს მისაცემად მარკიზა და ამერიკელი ჟურნალისტი სახელდახელოდ მოწყობილ საზაფხულო კარავში განმარტოვდნენ. იქიდან გამოსულმა მარკიზამ აუქციონი მალევე დატოვა. ჟურნალისტი კი სტუმრებს შეერია... ჯენმა მანქანაში ვუალი მოიხსნა და პოლინას მიუბრუნდა.
– მარკიზა ხომ კარგად იქნება? მგონი, გრაფი დარჩა მასთან, რაღაც ვერ შევნიშნე... პასუხად პოლინამ სწრაფად ამოიღო ხელჩანთიდან ცხვირსახოცი და ჯენს სახეზე ააფარა... ქალიშვილმა გონება დაკარგა... თვალი რომ გაახილა, პოლიციის განყოფილებაში მაგარ ტახტზე იწვა და რამაც კიდევ უფრო გააკვირვა. ტანთ თეთრი კი არა, ცისფერი კაბა ემოსა.
– ღმერთო ჩემო, ეს რას ნიშნავს?
– იმას, რომ გაებით, მის.. ნახეთ, რას წერენ დილის გაზეთები – ოთახში მყოფმა ახალგაზრდა, სიმპათიურმა მამაკაცმა გაოგნებულ ჯენს გაზეთი გაუწოდა. „ამერიკელი განგსტერი ინგლისში... ქალიშვილი წითელ კაბაში. თავხედური ძარცვა ორიონ-ჰაუზის აუქციონზე“. სტატიაში მოთხრობილი იყო, თუ როგორ იძრეს რევოლვერები ქერა, წითელკაბიანმა, სათვალიანმა ქალიშვილმა და მისმა თანმხლებმა მამაკაცმა და გაიტაცეს რამდენიმე ასეული ათასი ფუნტი სტერლინგის ძვირფასეულობა... ჯენს შეაჟრჟოლა.
– ესე იგი, გავები. ის ქალიშვილი მე გგონივართ, ვინ დამიჯერებს, რომ ოსტატურად გამაცურეს.
– ნამდვილად, ძალიან ცუდ მდგომარეობაში იქნებოდით მის, რომ არა თქვენი მაღალქუსლიანი ფეხსაცმელები. მამაჩემი და ბაბუაჩემი მთელი ცხოვრება ამ საქმით იყვნენ დაკავებულნი. ანუ, ფეხსაცმელებს კერავდნენ. მეც ინსტინქტურად ყველას ფეხსაცმელებზე ვუყურებ. ჩვენმა აგენტებმა გვაცნობეს, რომ ნამდვილ მარკიზას, რომელსაც სხვათა შორის, თქვენ საერთოდ არ ჰგავხართ, თავისი პარიზის მამულიდან ფეხი არ გამოუდგამს. ამიტომ, მადმუაზელ პოლინეზსკაია განსაკუთრებული ყურადღების ქვეშ გვყავდა. მისმა ნიანგის ტყავის გრაციოზულმა ფეხსაცმელმა მაშინვე მომხიბლა. მაგრამ შევამჩნიე, რომ ფაქტობრივად, უქუსლო იყო. კარვიდან გამოსულს კი იგივე ფეხსაცმელი ეცვა, ოღონდ, საკმაოდ მაღალ ქუსლზე. ეჭვი გამიჩნდა და მანქანას, რომლითაც მარკიზა გაემგზავრა, უკან გამოვყევი. ჰოდა, თქვენ გიპოვეთ გონდაკარგული. მაღალი ქუსლები – აი, თქვენი საუკეთესო ალიბი, მის.
თარგმნა
ნინო წულუკიძემ