№35 რატომ იქცა ქრისტეს მოსვლის შემდეგ ადამიანის სიკვდილი სიცოცხლედ და რატომ ითქვა, რომ სიკვდილიდან სიცოცხლეში გარდავიცვლებით
ნინო კანდელაკი ნინო ხაჩიძე
ცოცხლები და მიცვალებულები წმიდა ბარძიმში ერთად მოიხსენიებიან, ბარძიმში, საიდანაც ქრისტიანები ეზიარებიან ქრისტეს სისხლსა და ხორცს. რას ნიშნავს ეს საიდუმლო და რატომ იშლება ზღვარი სააქაოსა და საიქიოს შორის, თუ ის, უბრალოდ, არ არსებობს და მხოლოდ ადამიანის წარმოსახვა ყოფს სამყაროს მკვდრებად და ცოცხლებად? – ამ თემას დიდი დიღმის წმიდა ნიკოლოზის სახელობის ტაძრის მღვდელმსახური მამა გურამი (ოთხოზორია) განგვიმარტავს.
– რატომ მოიხსენიებიან წმიდა ბარძიმში ცოცხლები და მიცვალებულები ერთად? რას ნიშნავს ეს საიდუმლო?
– სახარებაში ასეა დაწერილი: „მე ვარ მამაშენის ღმერთი, აბრაამის ღმერთი, ისააკის ღმერთი, იაკობის ღმერთი...“ ანუ ცოცხლების ღმერთი და არა მკვდრების. შესაბამისად ქრისტეს აღდგომის შემდეგ სიკვდილი გაიგება, როგორც გაქრობა და უფლის აღდგომით ყველანი სიცოცხლეში ვართ. იოანეს სახარებაში საოცარი სიტყვებია: სიკვდილიდან გარდავიცვლებით სიცოცხლეში. ანუ სიკვდილს უწოდებს ამ წარმავალ სხეულში ადამიანის ყოფნას... ასევე, ამბობს: საფლავებში მწოლიარენიც გაიგონებენ ღმერთის ხმას და ვინც გაიგონებს, აღდგება. „საფლავი“ არ იგულისხმება პირდაპირი მნიშვნელობით, არამედ, უპირველესად, „საფლავი“, როგორც ჩვენი სხეული, რომელშიც ჩვენი სულია. და რაკი სული სხეულშია, ესე იგი, სიკვდილშია და ამიტომაც წერია, გარდავიცვლებით სიკვდილიდან სიცოცხლეში. ანუ ქრისტეს მოსვლის შემდეგ სიკვდილი არის არა სიცოცხლიდან სიკვდილში, არამედ, პირიქით – სიკვდილიდან სიცოცხლეში გადასვლა. აი, ეს ფარდა, ანუ სხეული, როგორც ფარდა, დროებით შეიქმნა, პირველი ცოდვით დაცემის შემდეგ დაუშვა განგებამ. მანამდე სამყარო იყო ღია და ერთიანი, ერთი სიცოცხლე. ღმერთი სიცოცხლეა, უბრალოდ, დროებით დაიჩრდილა და გამოეყო მას წუთისოფელი. ეს მოხდა ადამიანში და არა ღმერთში. ამ წამს, აქ და ახლა ისევეა ღმერთი, აღდგომა, სიცოცხლე, როგორც იქ, როგორც ჩვენ ვუწოდებთ, საიქიოში. „სააქაო“ და „საიქიო“ ადამიანურ ბუნებაში არსებობენ, სიკვდილის სხეულში. გახსოვთ, ჯვარზე გაკრული მაცხოვარი რომ ეუბნება მამას: „შენს ხელშია ჩემი სული“ და ამ სიტყვების წარმოთქმის შემდეგ ირღვევა ფარდა, ტაძრის კრეტსაბმელი, რომელიც წმიდათა წმიდას გამოყოფდა ტაძრის დანარჩენი ნაწილისგან და ფარავდა. ტაძრის კრეტსაბმელი არის ადამიანის ცოდვილი ბუნება, რომელიც დროებით გაუმჭვირვალეა და ქრისტე შემოდის ამ ადამიანურ სხეულში, რომ ეს ფარდა, ჩვენი სხეული, თავისი ჯვარცმით გააუქმოს და ისევე სიცოცხლეში დაუბრუნდეს ღმერთს.
– ანუ ღმერთი ყოველთვის ჩვენთანაა, ჩვენ არ ვართ ღმერთთან, იმიტომ რომ ამ ადამიანურ სხეულში ვართ?
– აი, სწორედ აქედან უნდა დავიწყოთ, არ არის საკმარისი, რომ ღმერთი ჩვენთანაა, არც ის, რომ ქრისტე აღდგა მკვდრეთით და შეგვინდო შეცოდებები. ეს არის ერთი მხარე, თანამედროვედ რომ ვთქვათ, დე-იურე ნაწილი. ანუ ქრისტეს მოსვლამდე თუ არ იყო არანაირი საშველი და იმედი, ახლა გამოჩნდა ეს საშველი და იმედი. მაგრამ ღმერთი არაფერს აკეთებს გარედან, იძულებით. ეს არის შემოთავაზება ჩვენთვის და ჩვენ უნდა ვუპასუხოთ. მაგალითად, როდესაც სახელმწიფო იწყალებს პატიმარს, სთავაზობს, რომ დაწეროს შეწყალება, მაგრამ ზოგიერთი პატიმარი არ წერს შეწყალებას, ამბობს, რომ უდანაშაულოა და არ სჭირდება სახელმწიფოს შეწყალება. დაახლოებით ამას ჰგავს ადამიანის სიკერპეც, რომელიც ამბობს, რომ მე სიკვდილის შვილი ვარ და არანაირი ღმერთი არ არის, ან ღმერთი არის, მაგრამ მე არაფერი შემიცოდავს და ჩემი სიმართლით წარვსდგები მის წინაშე, ამიტომ არ მჭირდება შეწყალება. ქრისტეს აღდგომა და ცოდვათა მიტევება, რაც სახარებით გვეუწყა, მაშინ იწყებს მოქმედებას, როდესაც მეორე მხარე ამას იღებს. როდესაც ადამიანი მიიჩნევს, რომ სჭირდება შეწყალება. ხშირად გაიგონებთ, ღმერთს ყველა ცოდვილი უყვარსო. მაგრამ ეს ჯერ კიდევ არ არის საკმარისი.
– იმიტომ რომ ყველა ცოდვილს არ უყვარს ღმერთი?
– აი, ესაა საქმე. ავიწყდებათ, რომ პასუხობს კი ადამიანი ღმერთის სიყვარულს?! თუ ცოდვაში რჩები, ღმერთი არ ამართლებს ცოდვას. თვითონ მოკვდა ამ ცოდვის გამო და თუ გგონია, რომ ღმერთი იმიტომ მოვიდა, ჟარგონზე რომ ვთქვათ, „გააპრავოს“ შენი ცოდვები, გაამართლოს და გითხრას, აკეთე, რაც გინდაო, ეს დიდი შეცდომაა. ავაზაკი ცხონდა იმიტომ, რომ თავისი თავი დაინახა და შემიწყალეო, ითხოვა. როდესაც ეს ხდება, სიკვდილიდან სიცოცხლეში გადავდივართ, გარდავიცვლებით არა მხოლოდ ფიზიკური სხეულით, არამედ იმწამსვე, როგორც კი ამას გავაცნობიერებთ და ვირწმუნებთ, ტიხარი, რომელიც ადამიანურ, დაცემულ ბუნებაშია და გამოგვყოფდა დიდი სასუფევლისგან (ჩვენს აღქმაშია ტიხარი, ფარდა, საზღვარი, თორემ სასუფეველი ყველგანაა, ეს ჩვენ შევქმენით წუთისოფელი, დაჩრდილვის ადგილი), უქმდება და რჩება მხოლოდ სიცოცხლე.
წმიდა ბარძიმში, სწორედ, ეს ერთიანი სიცოცხლეა დანახული. ეს არის რიტუალი, ეს არის წმიდა საიდუმლო – თუ რა ხდება ქრისტეში და ახლა მთავარია, რაც ქრისტეში ხდება, ჩვენს რეალურ ცხოვრებაში აღსრულდეს. და, როდესაც ეკლესიის წევრები ზიარებას იღებენ, ერთ ბარძიმში ეზიარებიან. ზიარი ნიშნავს, როდესაც საერთოდ, ზღვარი არ არის. ძმებს რომ ზიარი ყანა აქვთ, მას, ხომ, ღობე არ ჰყოფს?! ჩვენ ხომ იმთავითვე ღმერთის ზიარი ვიყავით?! შესაბამისად, ადამიანთა მოდგმაც ერთიანი იქნებოდა. ქრისტეს ეკლესია – ეს არის ამის ნიმუში, ერთგვარი საფუარი. გაჩნდა მარცვალი, რომელმაც ყველანი ზიარებამდე უნდა აგვიყვანოს და ყველანი ერთნი ვიქნებით ქრისტეში. ეკლესია ამას აუწყებს, მაგრამ წუთისოფლის რეალობაში დროა მოცემული, ვიდრე ყველა შემოვა ამ ერთობაში. ამიტომაც ამბობს პეტრე მოციქული, ზოგიერთებს ჰგონიათ, უფალი აყოვნებს თავის მოსვლას და არაფერი იცვლებაო. „არ აყოვნებს ღმერთი – სურს, რომ ყველამ მოინანიოს და ყველა გადარჩეს.“ ამდენად, ადამიანის ცხოვრებას ამქვეყნად უკვე აქვს მიზანი, ეს მიზანია, მოასწრო მონანიება, ანუ მოქცევა, გონს მოსვლა, თუ არადა, თუ უგონო მდგომარეობაში გარდაიცვლება, ისევ უგონო ვითარებაში აღმოჩნდები და ჯოჯოხეთი გაგრძელდება. აი, ამას გვაცდის უფალი, მაგრამ ეს უსასრულოდ არ გაგრძელდება. შესაბამისად, ეს დროებითი მდგომარეობაა – ვიღაც გარდაცვლილია, ვიღაც ცოცხალი, მაგრამ რა მნიშვნელობა აქვს?! შემოდგომაზე ჭადრის ფოთლების ნაწილი მიწაზეა დაფენილი, ზოგი ჰაერშია ტოტიდან მიწისკენ, ზოგიც ტოტსაა ჩამოკონწიალებული, წკიპზეა, არის განსხვავება ჩამოცვენილსა და ჩამოსაცვენ ფოთლებს შორის?! არის დიდი სიცოცხლე ქრისტეს მოსვლის შემდეგ და იმ დიდ სიცოცხლეში ყველანი ერთად შევიყრებით. იმიტომ რომ ყველანი ცოცხლები არიან.