მიუხედავად იმისა, რომ მავანთა თქმით, ლავრენტი ბერია სისხლისმსმელობასთან ერთად, თურმე, „უვიცი“ და „უწიგნურიც“ ყოფილა, ფაქტები სრულიად საპირისპიროზე მეტყველებს... პროფესორი ვიტალი ლოჟკინი წერს: „ამას წინათ ერთ-ერთი ჩემი თანამემამულე კოლეგა, ისტორიის პროფესორი (გვარს შეგნებულად არ ვასახელებ) სოლიდური ამერიკული გამოცემისთვის მოცემულ ინტერვიუში ამტკიცებდა, რომ ლავრენტი პავლეს ძე ბერია, ამ სიტყვის პირდაპირი მნიშვნელობით, ვამპირი იყო... და მას შემდეგ, რაც მისთვის ქუჩიდან მოტაცებულ მორიგ ქალწულს გააუპატიურებდა, მისთვის (ბერიასთვის) საგანგებოდ მომზადებულ ადამიანის სისხლს გადაჰკრავდა 300-გრამიანი ჭიქით და თურმე, ნუ იტყვით, ამას ბერია ენერგიის აღდგენის მიზნით აკეთებდა. პროფესორისვე განმარტებით, იმ 300 გრამ სისხლს ბერიას ექიმები ჯანმრთელი ადამიანების არტერიიდან იღებდნენ უზარმაზარი ნემსით. თურმე ყოფილა ლეტალური შემთხვევებიც და 6-7 ადამიანს  ამ პროცესში გულიც გახეთქიათ, ხოლო 2-3 კი სისხლიდანაც კი დაცლილა... იქვე, ბატონი პროფესორი ხაზს უსვამს, რომ „ვამპირი ბერია“ აბსოლუტურად უვიცი, უწიგნურ-გაუნათლებელი და ლამის წერა-კითხვის უცოდინარი იყო. ბერიას უვიცობა ისეთივე სისულელეა, როგორც მისი ვამპირობა, მაგრამ ვამპირობა გამოვტოვოთ და მოდი, ბერიას „უვიცობას“ მივყვეთ... ბერიას „უვიცობის“, სინამდვილეში კი განათლებულობისა და ინტელექტუალობის ნათელი დასტურია ნიკიტა ხრუშჩოვის მონათხრობი, რომელიც გიორგი ჟუკოვის მემუარების ტაბუირებულ ნაწილშია მოყვანილი და ეს ჩანაწერები დღემდე უშიშროების არქივში ინახება. 1953 წლის 2 ივლისს, ანუ ბერიას განეიტრალებიდან ზუსტად ერთი კვირის მერე, მთვრალი ხრუშჩოვი მარშალ ჟუკოვს უყვებოდა, თუ როგორ მიიწვია ბერიამ 1937 წელს თბილისში მყოფი ხრუშჩოვი თავის სახლში და როგორი შთაბეჭდილება მოახდინა ხრუშჩოვზე ამ ვიზიტმა. ხრუშჩოვი ყვებოდა: „ბერიას ბინაში, განსაკუთრებით, მისი ბინის სამუშაო კაბინეტში ყოფნისას დავრწმუნდი, რომ ეს კაცი არაპროლეტარული წარმოშობის იყო. უზარმაზარ ოთახში უამრავი თარო ჭერს სწვდებოდა და ყველა წიგნებით იყო სავსე. თავდაპირველად ვიფიქრე, რომ ეს სილამაზისთვის იყო გაკეთებული, თუმცა ბერიამ მითხრა, რომ მას ძალიან უყვარდა წიგნების კითხვა და რომ მის ბიბლიოთეკაში 25 ათასი წიგნი იყო. ასეთივე და ამდენი „მაკულატურა“ ჰქონდა ბერიას „პოდმოსკოვიეს“ აგარაკზე, ხოლო მოსკოვურ ბინაში კი, ალბათ, ორჯერ მეტიც კი“...

  ბერიას მანიაკობის რა მოგახსენოთ, მაგრამ თუკი ბერია მანიაკი იყო, მას წიგნების მანიაკი შეიძლება, ვუწოდოთ და სტალინზე მეტი თუ არა (სტალინს 20 ათასი წიგნი ჰქონდა წაკითხული), მასზე არც თუ ისე ნაკლები წიგნი ექნებოდა წაკითხული.

  ბერიას ზემოხსენებული „მანიაკობის“ დასტურია ის, რომ 1938 წელს ლავრენტი ბერიას უშუალო პატრონაჟით გაიხსნა ცნობილი ქართული გამომცემლობა „საბლიტგამი“ (საბავშვო ლიტერატურის გამომცემლობა). უკვე ბერიას სიკვდილის შემდეგ ამ გამომცემლობას „ნაკადული“ უწოდეს. „საბლიტგამი“ ოფიციალურად საბავშვო გამომცემლობა იყო და იქ მხოლოდ საბავშვო თემატიკის საბჭოთა (ძირითადად, რუსულენოვანი) წიგნები უნდა გამოეცათ. სერიოზული თემატიკა და მსოფლიო კლასიკა მოსკოვთან უნდა შეთანხმებულიყო, რაც წიგნების ტირაჟებსა და თემატიკაზე უარყოფით გავლენას ახდენდა. ბერიას ეშმაკობის წყალობით კი საქართველოში საგამომცემლო საქმე ყვაოდა და ისეთი მსოფლიო შედევრები გამოიცემოდა, რომლის დაბეჭდვაზე თვით მოსკოვშიც კი ვერ იოცნებებდნენ. ბერიას ამ ეშმაკობის წყალობით, ფართოდ ტირაჟირდებოდა საქართველოს ისტორიისადმი მიძღვნილი როგორც დოკუმენტური, ასევე მხატვრული პუბლიკაციები. აიწია ქართველების მთარგმნელობითმა დონემ და ბერიას ხელდასხმით, ქართულად ორიგინალიდან (და არა რუსულიდან) მაღალ დონეზე ითარგმნებოდა მსოფლიო შედევრები, რათა მათ ქართველი მკითხველი გაცნობოდა. მრავალათასიანი ტირაჟით იბეჭდებოდა ქართველი კლასიკოსებიც, ასევე, ეგრეთ წოდებული, შერისხული ქართველებიც და მარტო კონსტანტინე გამსახურდია და მიხეილ ჯავახიშვილი კმარა ამის დასტურად. სწორედ ბერიას დიდი ხელშეწყობით მუშაობდა გენიალური აკაკი შანიძე ქართულ გრამატიკაზე, სხვა ცნობილ ტექსტებზე და შემდგომ ისინი დიდი ტირაჟით გამოიცა...

  ლავრენტი ბერიას ვაჟი, სერგო ბერია ყვებოდა: „მამას თბილისში მოღვაწეობისას ჩვენს სახლში ხშირად იკრიბებოდნენ ცნობილი და ნაკლებად ცნობილი, მაგრამ ნიჭიერი ხელოვანები, მეცნიერები. იმართებოდა დისკუსიები სხვადასხვა თემაზე და მამა ტოლს არ უდებდა მათ. მთელი პასუხისმგებლობით ვაცხადებ, რომ იქ სუფევდა დემოკრატიული ატმოსფერო და მამა იმ მომენტში საქართველოს პარტიული მმართველი კი არა, დისკუსიის რიგითი, მაგრამ ძალიან კომპეტენტური მონაწილე იყო. მამას ძალიან უყვარდა ლიტერატურა, პოეზია და ბევრი სამამულო და საზღვარგარეთული შედევრი იცოდა ზეპირად, თანაც შესანიშნავი დეკლამატორი იყო. ერთხელ ჩვენთან სტუმრად მყოფ გალაკტიონს მისი „მესაფლავე“ ისეთი გრძნობით და ღრმა წვდომით წაუკითხა, რომ დიდ პოეტს თვალები აუცრემლდა. მამას გადაეხვია და უთხრა – ჩემს ლექსს შენ სულ სხვა სული შთაბერეო. მამა სიხარულით მეცხრე ცაზე იყო, როდესაც „საბლიტგამი“ გაიხსნა და საქართველოში სხვადასხვა თემატიკის წიგნების გამოცემა დიდი ტირაჟით დაიწყეს...“

  ნიშანდობლივი ფაქტია ისიც, რომ 1953 წლის მაისის მიწურულს, ბერიას თაოსნობით, გამოსაცემად მზად იყო 33-ტომიანი ქართულენოვანი ენციკლოპედია და ათასი სასიგნალო ეგზემპლარიც კი იყო დაბეჭდილი მაღალპოლიგრაფიულ დონეზე. თუმცა, როგორც კი ნიკიტამ „უვიცი“ ბერია მოიშორა, ქართული ენციკლოპედია გაანადგურეს, როგორც „მაკულატურა“ და მისგან ნაგლეჯიც არ დატოვეს“.