„საბუდარელი ჭაბუკის“, „კეთილი ადამიანების“, „ხევსურული ბალადის“, „ჩვენი ეზოს“, „მიმინოს“, „ჭირვეული მეზობლების“, „დაკარგული სამოთხის“, ქართული კინოს შედევრის, „ჩემი ბებიის“ და ყველა ამ/და სხვა კლასიკად ქცეული ფილმების სცენარის ავტორი გიორგი მდივანი ისტორიამ საბჭოთა კავშირის დაშლის შემდეგ დაივიწყა. მისი დღიურები, რომელიც კინოსთან არის შემჭიდროვებული, აი, ასე იწყება:  
...გიორგი მდივანი, რომელსაც ახლობლები „ჟორას“ ეძახდნენ, (თავად მას კი სახელი „ჟორჟი“ უფრო მოსწონდა), საბჭოთა ეპოქის ერთ-ერთი ყველაზე აღიარებული დრამატურგი იყო. დიახ, მთელი საბჭოთა ეპოქის და არა მხოლოდ „ოტტეპელის“ ან, თუნდაც, „სტალინის ხანის“ საბჭოთა კინოსა და თეატრის... გიორგი მდივანი საბჭოთა კულტურის ნამდვილი „რეკორდსმენია“... იცვლებოდნენ ხელისუფალნი, იცვლებოდა ქვეყნის პოლიტიკა, მაგრამ გიორგი მდივნის სახელი თეატრალური და კინოაფიშებიდან არ იშლებოდა... და, რაც ყველაზე მთავარია, წარსულს მას არავინ ახსენებდა. ხელისუფლება სჯიდა ფილმების რეჟისორებს, კრძალავდა ფილმებს და სპექტაკლებს, გიორგი მდივანს კი არავინ ერჩოდა... უფრო მეტიც, მას პრემიებით აჯილდოებდნენ და მწერალთა კავშირის მთავარი იდეოლოგის როლს ანიჭებდნენ.
გიორგი მდივანი საუკუნის წინ თბილისში დაიბადა. 1924-1926  წლებში იგი თბილისის უნივერსიტეტის იურიდიულ ფაკულტეტზე სწავლობდა (წყარო: „რადიო თავისუფლება“). მერე თბილისის კინოსტუდიაში მოვიდა და სცენარი დაწერა კოტე მიქაბერიძის ფილმისთვის „ჩემი ბებია“, რომელიც დასრულებისთანავე აიკრძალა. 30-იან წლებში საბჭოთა ბიუროკრატიის ამ ბრწყინვალე პაროდიის ავტორებს „ხალხის მტრებად“, „ტროცკისტებად“ შერაცხვის საშიშროება დაემუქრათ. 1936 წელს გიორგი მდივანმა თავს უშველა და მოსკოვში გადასახლდა. ამ პერიოდში იგი კრემლის მაღალჩინოსნებს დაუახლოვდა, კარგად გაიაზრა, რას მოითხოვდა კულტურის მუშაკებისგან სტალინის ხელისუფლება და პიესების წერა დაიწყო. თურმე, ყველა თავის პიესაზე ამბობდა: „ეს პიესა ქვეყანას შავი ჭირივით მოედებაო“... ამიტომაც შეიქმნა მასზე ეპიგრამები, სადაც სიტყვა „ჟორჟს“ – „ჟოპასთან“, ესე იგი, რბილად რომ ვთქვათ, „უკანალთან“ აიგივებდნენ, თუმცა გიორგი მდივანს მაინცდამაინც არ აღელვებდა, რას ამბობდნენ მის შესახებ კოლეგები. დრამატურგის მეუღლე, ტაისია სავა ხელოვანთა წრეებში „სტვენის ოსტატად“ ითვლებოდა. ეს გამხდარი ქალი, მეუღლეზე ბევრად უფრო მაღალი, უსტვენდა
ყველაფერს, რასაც „მუსიკა“ ერქვა – კლასიკურ ნაწარმოებებს და თანამედროვე შლაგერებს. საზოგადოებრივი თავშეყრის ადგილებში ცოლ-ქმარი ერთად იშვიათად ჩნდებოდა – მეტისმეტად არ უხდებოდნენ ერთმანეთს. სამაგიეროდ, გიორგი მდივანი ყოველთვის უხდებოდა ეპოქას. განსაკუთრებით აქტიური გახდა იგი „კოსმოპოლიტიზმთან ბრძოლის“ ეპოქაში. ალიოშინის სიტყვებით, სწორედ გიორგი მდივანი ხელმძღვანელობდა დაკითხვებს საბჭოთა კავშირის მწერალთა კავშირში. სამუილ ალიოშინი, მაგალითად, გიორგი მდივანს იმ მწერლებს შორის იხსენიებს, რომლებიც ყოველთვის ემორჩილებოდნენ საბჭოთა კონიუნქტურას, თუმცა, ალიოშინის თქმით, ჟორა ერთი თავისებურებით მაინც გამოირჩეოდა – ძახილის ნიშნებით უყვარდა ლაპარაკი. ხშირად ითხოვდა სიტყვას მწერალთა და კინემატოგრაფისტთა კავშირში გამართულ პარტიულ სხდომებზე და როცა კოლეგებს აკრიტიკებდა, ამბობდა ხოლმე: „მიყვარხარ ალიოშა, მაგრამ რატომ იქცევი ასე“... „მიყვარხარს“ ყოველთვის დასაწყისში ამბობდა, მერე კი იმდენ საზიზღრობას იტყოდა ხოლმე, რომ ეს „მიყვარხარ“ თავადაც აღარ ახსოვდა. „გვითხარით სიმართლე, რაზე საუბრობდით ამ ადამიანთან რესტორან „არაგვში“? – ეკითხებოდა წამების ობიექტს ჟორჟ მდივანი... „კოსმოპოლიტი მწერალი“ ცდილობდა, დაემტკიცებინა, რომ „არაგვში“ მხოლოდ სავახშმოდ შევიდა, მაგრამ ჟორჟ მდივანი თავისას არ იშლიდა. „აეკრძალოს თეატრებსა და ჟურნალის რედაქციებში შესვლა“ – ასეთი იყო მისი დასკვნა.“ თავის ბრალდებებში ალიოშინი უფრო შორსაც მიდის და ამტკიცებს, რომ ამის შემდეგ მდივანი „კოსმოპოლიტებს“ უკავშირდებოდა და, გარკვეული ანაზღაურების ფასად, მათ უკვეთდა პიესებსა და კინოსცენარებს, რომელთაც შემდეგ თავისი სახელით აქვეყნებდა. სტალინის ეპოქაში მან ესპანეთის სამოქალაქო ომს მიუძღვნა პიესა, ხრუშჩოვის ხანაში – კუბის რევოლუციას. თუმცა, 50-იანი წლების მიწურულს ცოტა გაუჭირდა – მწერლებს კარგად ახსოვდათ მისი გამოსვლები მწერალთა კავშირის პარტიულ სხდომებზე, მოსკოვში... სწორედ ამ დროს მდივანმა ისტორიულ სამშობლოსთან კონტაქტის აღდგენა გადაწყვიტა – იმ დროს, როცა ქართულ კინოს ძალიან უჭირდა სწორედ დრამატურგების
თვალსაზრისით, მდივანმა დაწერა სცენარი „საბუდარელი ჭაბუკისთვის“, ფილმისთვის, რომელიც სამართლიანად ითვლება ახალი ეპოქის დასაწყისად ქართულ კინოში... წარმატების შემდეგ მდივანმა გააგრძელა შოთა მანაგაძესთან თანამშრომლობა – მას ჰქონდა საოცარი უნარი, თითქმის არაფრისგან შეექმნა კონფლიქტი. განსაკუთრებით აღელვებდა „ძველისა“ და „ახლის“ დაპირისპირება, ესე იგი, ეპოქების ცვლა, თუმცა აქაც ერიდებოდა განზოგადებებს და უფრო მელოდრამატულ მოტივებზე აკეთებდა აქცენტს. მიზანი მიღწეულ იქნა – მაყურებელმა შეიყვარა ეს ფილმები, განსაკუთრებით „ხევსურული ბალადა“, რომელმაც გიორგი მდივანი საბჭოთა კინოდრამატურგთა ელიტას დაუბრუნა. ამის შემდეგ იწყება საოცარი პერიოდი მდივნის შემოქმედებით ბიოგრაფიაში. ხრუშჩოვის გათავისუფლებასა და პრაღაში საბჭოთა ტანკების შეჭრასთან ერთად, გიორგი მდივანი კრემლში ისევ სასურველი კაცი ხდება. უფრო მეტიც, მდივანს გამოუჩნდნენ მფარველები „კაგებეს“ მკაცრი კონტროლის ქვეშ მყოფ ორგანიზაციაში – „სოვექსპორტფილმში“, რომელიც უცხოელ კინემატოგრაფისტებს ერთობლივი პროექტების განხორციელებას სთავაზობდა. უცხოელებს აქ მკაცრად არჩევდნენ – ითვალისწინებდნენ რეჟისორების წარსულს, იმას, თუ რას იღებდა აქამდე და იმასაც კი, ვინ იყო გადაღებული მათ ფილმებში. გარდა ამისა, „სოვესქსპორტფილმი“ ცდილობდა, მკაცრად გაეკონტროლებინა „კომუნისტური ბლოკის“ ქვეყნების კინოხელოვნება. უნგრელ, პოლონელ, ბულგარელ კინემატოგრაფისტებს სთავაზობდა, ეთანამშრომლათ საბჭოთა კინოდრამატურგებთან. ასე აღმოჩნდა გიორგი მდივანი დიდი უნგრელი რეჟისორის, მიკლოშ იანჩოს ფილმის, „ვარსკვლავები და ჯარისკაცების“ ტიტრებში, ასე აღმოჩნდა ვიტორიო დე სიკას „მზესუმზირების“ ტიტრებში, ნეორეალისტების „მამასთან“, ჩეზარე ძავატინისთან, ერთად. ისევ არაფრის ეშინოდა... ეტყობა, ფიქრობდა, საბჭოთა ხელისუფლებამ პოლიტიკა რომ შეცვალოს, დრამატურგს არაფერს დაუშავებენ, ყველაფერი რეჟისორებს დაბრალდებაო... საბჭოთა კავშირი თუ დაინგრა, არც მაშინ გაახსენებენ წარსულს... პირიქით, მადლობას გადაუხდიან „ჩემი ბებიისა“ და „კეთილი ადამიანებისთვის“. თუმცა ის ვერც საბჭოთა კავშირის დაშლას მოესწრო და ვერც „პერესტროიკას“. გიორგი მდივანი 1981 წელს გარდაიცვალა. ეპიგრამებს მასზე აღარავინ თხზავს. იგი, უბრალოდ, ყველამ დაივიწყა.     

скачать dle 11.3