„ვისაც არ გააჩნია სიმდაბლე ან სურვილი სიმდაბლისა, ბუნებრივია, მას არანაირი მარხვა არ სჭირდება და არ სჭირდება მას მაცხოვარი. ერთადერთი ცოდვა, რითაც ადამიანი სამოთხეში დაეცა, ხოლო ანგელოზი – სასუფეველში, ეს იყო მედიდურობა. ეს იყო საკუთარ თავზე გადამეტებული შეხედულება, მოხიბვლა საკუთარი მდგომარეობით, ღმერთისგან განშორება, ღმერთის გარეშე ღმერთობა. მთელი აღდგომის მარხვის განმავლობაში შენდობა ითხოვეთ სხვა ადამიანებისგან; უარი თქვით სიზარმაცეზე, ულოცველობაზე, მარხვის არშენახვაზე, უზიარებლობაზე. იყავით თავმდაბლები, ითხოვეთ სიმშვიდე, სიყვარული. არ განიკითხოთ სხვა. იპოვეთ საკუთარ თავში ცოდვები და უფალი ამ ყველაფერს ასმაგად მოგაგებთ,“ – დიდმარხვის შესახებ გვესაუბრება ნარიყალას წმიდა ნიკოლოზის სახელობის ეკლესიის წინამძღვარი, მამა გიორგი (თევდორაშვილი):

 – სინანული არის საწყისი და წინაპირობა ჭეშმარიტი ქრისტიანული ცხოვრებისა. როდესაც ქრისტემ ქადაგება დაიწყო, მისი პირველი სიტყვა იყო: „შეინანეთ!“ მაგრამ, რა არის სინანული? ყოველდღიური ცხოვრების ორომტრიალში ჩვენ არ გვაქვს ამაზე ფიქრის დრო. დიდი მარხვის დროს კი მივიჩნევთ, ყოველივე, რაც ამ მარხვის დროს მოგვეთხოვება, არის გარკვეული საკვებისგან თავის შეკავება, გართობის შემცირება, აღსარებაზე მისვლა, მღვდლისგან ცოდვების მიტევების მიღება, წმიდა ზიარება და გვგონია, რომ ყველაფერი კარგად იქნება. მაგრამ, ამ ყველაფრის გარდა, აუცილებელია დიდი მარხვის არსის გაგება. მის შესახებ ეკლესიური სწავლების ცოდნა, რაც, უპირველეს ყოვლისა, სამარხვო ღვთისმსახურებაზე გადმოგვეცემა.
– რით განსხვავდება სამარხვო ღვთისმსახურება სხვა ღვთისმსახურებისგან?
– დიდი მარხვის ყველა ღვთისმსახურებას, ალბათ, ბევრი ადამიანი ვერ დაესწრება, მაგრამ, თითოეულს შეუძლია, ზოგიერთ მსახურებას მაინც დაესწროს. დიდი მარხვის დროს, აუცილებელია ეკლესიაში სიარული, საეკლესიო წესების შესრულებაში მონაწილეობა. კვირაში ერთი დღე მაინც უნდა მივუძღვნათ პირველშეწირულის ლიტურღიაზე დასწრებას, რომელიც მთელი მარხვის განმავლობაში აღესრულება. პირველშეწირულის ლიტურღიის პირველი და მთავარი დამახასიათებელი ნიშანია ის, რომ ეს ღვთისმსახურება საღამოჟამს აღესრულება. უფრო სწორად, ეს არის ზიარება მწუხრის შემდეგ. საეკლესიო ცხოვრების ადრეულ ისტორიულ პერიოდში, ეს საღვთისმსახურო წესი მოკლებული იყო დღევანდელ, საზეიმო ხასიათს. დიდი მარხვის განმავლობაში, საეკლესიო ტიპიკონის თანახმად, ოთხშაბათსა და პარასკევს მოითხოვება საჭმლისგან სრული თავშეკავება მზის ჩასვლამდე. ამიტომაც დიდი მარხვის სწორედ ეს დღეებია არჩეული ზიარებისთვის, რომელიც დიდი მარხვის სულიერ ბრძოლაში უმთავრესი იარაღია, ისევე, როგორც მარხვის სწორად დაცვა. ქრისტეს სწორედ მარხვის დროს შეხვდა სატანა, მოგვიანებით კი, იესომ თქვა, რომ სატანის დამარცხება მხოლოდ მარხვითა და ლოცვით შეიძლება. მარხვა ნამდვილი ბრძოლაა ბოროტის წინააღმდეგ: ადამიანი მშიერია, მაგრამ ესმის, რომ სინამდვილეში შესწევს იმის ძალა, არ დამორჩილდეს შიმშილს. არ დაიღუპოს მისგან, არამედ, პირიქით, აქციოს შიმშილი სულიერი ძალებისა და გამარჯვების წყაროდ. საბოლოო ჯამში, მარხვა ერთი რამ არის: უნდა განვიცადოთ შიმშილი, უნდა მოგვშივდეს ან უნდა მივაღწიოთ იმ სიცოცხლის ზღვარს, რომელიც ჩვენში მთლიანად საკვებზეა დამოკიდებული – შიმშილის საშუალებით აღმოვაჩენთ, რომ ეს დამოკიდებულება არ არის ადამიანის უკანასკნელი ჭეშმარიტება. თვით შიმშილი, უპირველეს ყოვლისა, არის სულიერი მდგომარეობა და თავის უკანასკნელ სიღრმეში ის ღმრთის შიმშილია.
– ყოველი მორწმუნისთვის დიდი მარხვის უკლებლად, ყველა ღვთისმსახურებაზე დასწრება შეუძლებელია.
– მათი უმრავლესობა ეკლესიაში კვირა დღეს სიარულს განაგრძობს, მაგრამ, საკვირაო ლიტურღია, ყოველ შემთხვევაში, გარეგნულად მაინც, არ ასახავს დიდი მარხვის ღვთისმსახურებას. მასზე დასწრებით, შეუძლებელია სამარხვო ღმრთისმსახურების განსაკუთრებულ თვისებათა შეგრძნება, დიდი მარხვის სრულად მიღება. დღეს ადამიანების დამოკიდებულება დიდი მარხვისადმი უარყოფით გაგებამდე დაიყვანება და მარხვა ჩვენს შეგნებაში წარმოჩინდება, როგორც დრო, რომლის განმავლობაში აკრძალულია ზოგი რამ. მაგალითად: ხორცი, ცხიმი, ცეკვები და გართობა. დადებითი თვალსაზრისით, მარხვა განიხილება, როგორც დრო, როცა ჩვენი რელიგიური მოვალეობები უნდა შევასრულოთ, ანუ აღსარება ვთქვათ და ვეზიაროთ არა უგვიანეს ბზობის კვირისა. ამ მოვალეობების შესრულების შემდეგ, დიდი მარხვა სრულიად კარგავს ყოველგვარ დადებით მნიშვნელობას. ის უკვე აღარ არის სინანულისა და განახლების ის განბანვა, როგორიც უნდა იყოს ეკლესიის საღვთისმსახურო და სულიერი მოძღვრების თანახმად. იმის მაგივრად, რომ დავსვათ ისეთი კითხვები, როგორც არის: როგორ ვიმარხულით, რა არის დიდი მარხვა, ჩვენ მხოლოდ მარხვის სიმბოლიკით ვკმაყოფილდებით.
– მამაო, დიდი მარხვის მესამე კვირას განზოგება, გაშუალედება ჰქვია – ჯვრის თაყვანისცემის კვირიაკე. რას ნიშნავს ეს?
– დიდი მარხვის მესამე კვირას ჯვრის თაყვანისცემის კვირიაკე ეწოდება. ამ დღეს ტაძრის შუაგულში საზეიმოდ გამოასვენებენ ჯვარს და მთელი კვირით ტოვებენ. ყოველი ღვთისმსახურების შემდეგ, სრულდება ჯვრის განსაკუთრებული თაყვანისცემა. ყურადღება უნდა მივაქციოთ იმას, რომ, ჯვარზე ამ კვირადღის ყველა საგალობელი მოგვითხრობს, მაგრამ გვაუწყებს არა ვნებასა და ტანჯვას, არამედ ძლევასა და სიხარულს. ეს დღე გვახსენებს იმას, რომ ჩვენ მარხვის შუაგულს უკვე მივაღწიეთ. ამ დროს, ერთი მხრივ, თავს იჩენს ფიზიკური მოსაგრეობა, თუ ის სერიოზული და თანამიმდევრულია და იგრძნობა დაღლილობა, ჩვენ შემწეობა და გამხნევება გვჭირდება; მეორე მხრივ, როცა ამ დაღლილობას დავითმენთ და მთის ნახევარზე ავალთ, იქიდან უკვე მოჩანს მოგზაურობის დასასრული და სააღდგომო ნათლის ბრწყინვალება უფრო ხილული ხდება. დიდმარხვა ჩვენი თვითჯვარცმის დროა.  მაგრამ, ჩვენ არ შეგვიძლია, ჩვენი ჯვრის აღება და ქრისტეს მიდევნა, თუ თვით ქრისტეს ჯვარს არ ავიღებთ, რომელიც მან ჩვენს საცხოვნებლად იტვირთა. მხოლოდ ქრისტეს ჯვარი გვაცხოვნებს და არა ჩვენი. მისი ჯვარი ჩვენს ჯვარს საზრისს და დიდ ძალას ანიჭებს. ამგვარად, გამხნევებულები შევდივართ დიდი მარხვის მეორე ნახევარში და სამარხვო ღვთისმსახურების ტონიც იცვლება. თუ პირველ ნახევარში ჩვენი ძალისხმევა საკუთარი თავის განწმენდისკენ იყო მიმართული, მეორე ნახევარში ჩვენ ვიგებთ, რომ მარხვამ უნდა შეგვიყვანოს ჯვრისა და მკვდრეთით აღდგომის საიდუმლოს ჭვრეტაში, წვდომასა და ათვისებაში. დიდი მარხვა შესანიშნავი დროა, როცა უნდა განვიხილოთ და ავწონ-დავწონოთ ჩვენი წარმოუდგენელი, ზედაპირული დამოკიდებულება ადამიანების, საგნების, სამსახურის მიმართ. „ყველაფერს ღიმილით შეხვდით“, „გულთან ახლოს ნურაფერს მიიტანთ“ – აი, რჩევები, რაც სინამდვილეში ლამის მცნებებად იქცა. მათ ხალისით ვემორჩილებით, მაგრამ, ეს რჩევები მხოლოდ ერთს ნიშნავს: არ შეზღუდოთ საკუთარი თავი პასუხისმგებლობით; ნუ დასვამთ ზედმეტ კითხვებს; ნუ გააღრმავებთ ადამიანებთან ურთიერთობას; იყავით მათ მიმართ გულგრილები. დიდი მარხვა საზრისის ძიების დროა. აუცილებლად უნდა გავაღრმავოთ ყველა ჩვენი ადამიანური ურთიერთობა. ჩვენც თავისუფალი ადამიანები ვართ, რომლებიც ხშირად შეუგნებლად, იმ რაღაც სისტემათა მონებად ვიქცევით ნელ-ნელა, ყოველივე ადამიანურს რომ ანადგურებს ამქვეყნად.