დღეს ადამიანების დიდი ნაწილი წელიწადში ოთხ მარხვას ინახავს, ისევე, როგორც ოთხშაბათსა და პარასკევს, მაგრამ, მიუხედავად ამისა, ისინი არ დადიან ეკლესიაში, არ ესწრებიან წირვა-ლოცვებს, რადგან ეს არცთუ ისე მნიშვნელოვნად მიაჩნიათ. ამ საკითხის, ასევე, იმის შესახებ, თუ როგორ უნდა იპოვოს ადამიანმა სწორი ორიენტირი, რა შემთხვევაში შეიძლება იყოს მოძღვრის ქადაგება, მოძღვრება – არასწორი, გვესაუბრება ვაკის წმიდა გიორგის სახელობის ეკლესიის წინამძღვარი, მამა საბა (ბიკაშვილი).

– ყველა ადამიანმა უნდა გააცნობიეროს ერთი რამ, საეკლესიო მოძღვრება, მამათა სწავლებები, საეკლესიო ისტორია გვასწავლის, ეკლესიის, ანუ მართლმადიდებლობის გარეშე ცხონება შეუძლებელია. მამების უმეტესობა ამბობდა: ერთია, რომ მართლმადიდებელი ხარ და მეორე, როცა მართლმადიდებელი ხარ, უნდა იყო ტაძარში. იმაზე აღარ ვლაპარაკობ, რომ  ეკლესია ქრისტეს მისტიკური სხეულია, მორწმუნე ხალხის ერთობა. ადამიანი სწორედ ტაძარში სწავლობს გადარჩენის გზას, მას ეძლევა სწორი ორიენტირი, თუ როგორ მოიქცეს ცხოვრებაში. ამას კი ეკლესია სახარების საშუალებით ასწავლის. ამიტომაც, ეკლესიაში მთავარი მაცხოვნებელი დოქტრინა წმიდა წერილია, რა თქმა უნდა, მაცხოვრის, მოციქულთა და მამათა ცხოვრება, დოგმატური კანონები და ასე შემდეგ. ამის გარეშე გადარჩენა და ცხონება შეუძლებელია. ადამიანმა შეიძლება, ის წესები, რასაც ეკლესია ქადაგებს, ეკლესიის გარეთაც დაიცვას, აღასრულოს, მაგრამ მაშინ, ბუნებრივია, ბევრს გაუჩნდება კითხვა – რა საჭიროა ეკლესია, ცხონება გარეთაც შესაძლებელია: ვილოცებ, მარხვას დავიცავ, აღვასრულებ იმ ზნეობრივ და მორალურ მოთხოვნილებებს, რაც ადამიანს უნდა ჰქონდეს ცხოვრების განმავლობაშიო. ყველაფერი, რაც ეკლესიის წიაღში აღესრულება, თუნდაც საიდუმლოებები, რომლის მეშვეობითაც ადამიანებზე მადლი გადმოდის, თავად ის წესებიც, რაც ეკლესიაშია დადგენილი, – ეს ყველაფერი ერთად აღებული, არ არის ადამიანის ცხონების გარანტია. ეს მხოლოდ გარეგნული საშუალებებია, რომელიც ცხონების გზაზე შემდგარ ადამიანს ეხმარება, ასწავლის, აძლევს სწორ ორიენტირს. მარხვა, ლოცვა, კეთილი საქმეები, ყველაფერი მხოლოდ საშუალებაა, რომელიც ადამიანს აცხონებს, თუკი აღასრულებს თავმდაბლობით, სიყვარულით, იმ შემუსვრილი მდგომარეობის განცდით, რაც ყველა ქრისტიანს უნდა გააჩნდეს. როდესაც სწორ დამოძღვრაზე ვლაპარაკობთ, ცალსახად ნუ ვიფიქრებთ, რომ ეს არის კონკრეტულად რომელიმე მოძღვრის დამოძღვრა. რა თქმა უნდა, არა – ეკლესიის დამოძღვრა და მოძღვრის დამოძღვრა სულ სხვადასხვა რამ არის. ეკლესიამ, როგორც წესი, უნდა გადმოსცეს ეკლესიის მოძღვრება და არა პირადი. ყველა მართლმადიდებელი მოძღვარი უნდა გადმოსცემდეს მამათა მოძღვრებას, სწავლებას, მოციქულთა და მაცხოვარ იესო ქრისტეს სწავლებას, ანუ სახარებისეულ ჭეშმარიტებას. თუმცა, ეს იმას არ ნიშნავს, რომ ადამიანს როგორც პიროვნებას, ინდივიდს არ გააჩნდეს ამ საკითხებთან მიმართებაში საკუთარი აზრი. თუმცა, ეს აზრი უნდა იყოს შეთანხმებული მამათა სწავლებასთან და არა რადიკალურად განსხვავებული.

– დღეს ზოგიერთი მოძღვრის ქადაგება, მოძღვრება მრევლში უარყოფით ემოციებს იწვევს და ეს ხშირად მათ მიერ ეკლესიის წიაღის დატოვების მიზეზიც ხდება.

– მოძღვარს უნდა გააჩნდეს საკუთარი აზრი, მაგრამ, როდესაც ის დადგენილია იმისთვის, რომ გადმოსცეს დადგენილი ჭეშმარიტება, ის საკუთარი მოძღვრებით ამას არ უნდა გასცდეს. რაღაც ახალი არ უნდა მოიგონოს, რადგან უკვე არსებობს საეკლესიო კანონებით დადგენილი დოგმატები, რომელიც უტყუარია, აღარ შეიცვლება, აღარაფერი დაემატება. სადაც ხდება მამათა მოძღვრების დარღვევა, იქ აღარ არის ჭეშმარიტი სწავლება.

– ადამიანების დიდმა ნაწილმა არ იცის სახარება, მამათა სწავლება, დოგმატური საკითხები. პლუს ამას, დღეს ხშირად ისინი ერთპიროვნულად იზიარებენ და ემორჩილებიან საკუთარ მოძღვართა ქადაგებას, მითითებას, რომელიც შეიძლება, მხოლოდ მღვდლის პირად მოსაზრებაზე იყოს დაფუძნებული. როგორ უნდა გავერკვეთ, თუ რომელი სწავლებაა მართებული, რა არის ჩვენთვის უკეთესი?

– ადამიანმა ეს ყველაფერი უნდა ისწავლოს ეკლესიის წიაღში მყოფობით, ურთიერთობით, საიდუმლოებებში მონაწილეობით და შემდეგ ეს საკუთარ ცხოვრებაში გაატაროს. ეს არის ოქროს კომპასი, რომელიც ადამიანს სწორ ორიენტირს აძლევს, გამოჰყავს უდაბური ტყიდან, სწორ გზას აძლევს, პლუს ამას, ის საკუთარ თავზეც უნდა ზრუნავდეს, სწავლობდეს, იზრდებოდეს, მეტი განათლება, შემეცნება მიიღოს: სახარების, სამოციქულოს, წმიდა მამათა ცხოვრების სწავლებით. ეს კი სწორი არჩევნის გაკეთებაში დაეხმარება, მიხვდება, თუ რა არის მისთვის უკეთესი, სწორი და რაც მთავარია, სწორად განვითარდება. ეკლესიაში ვსწავლობთ ერთ მთავარ ჭეშმარიტებას, რის გარეშეც ადამიანის ქრისტიანული, ეკლესიური, რელიგიური, მორალური, ზნეობრივი ცხოვრება გამორიცხული იქნება. ეს არის ცოდვებთან სწორი მიდგომა. ეკლესია ხომალდია, რომელშიც ჩაჯდები და ამ ბობოქარ ცხოვრებაში, რომელიც ჩვენ გარშემოა, მარჯვნივ ან მარცხნივ გაიკვლევ გზას. ეკლესიაში ადამიანი, უპირველეს ყოვლისა, იმიტომ უნდა დადიოდეს, რომ კარგად გაიგოს და გაარჩიოს ცოდვის არსი. დღეს ბევრი ცოდვა მოგვეწოდება არა ცოდვის, არამედ სიკეთის სახით. არადა, თუ კარგად ჩავეძიებით, გავაანალიზებთ, აღმოჩნდება, რომ ეს სიკეთე კი არა, ცოდვაა და მისი გარჩევა უნდა შეგვეძლოს. მაცხოვარი ამბობს: ადამიანმა რაც უნდა დააშავოს ძის, იესო ქრისტეს მიმართ, მას ყველაფერი ეპატიება, მაგრამ თუ ის სულიწმიდის მიმართ შესცოდავს, ეს არც ამ ცხოვრებაში ეპატიება და არც იმ ცხოვრებაში. იოანე ოქროპირი განმარტავს: ადამიანს არ მიეტევება ის ცოდვა, რომელიც ყველაზე საშინელია დედამიწაზე, რასაც ის საკუთარი თავისუფალი ნებით აკეთებს. როცა ფიქრობს, ფიქრობს და იცის, ეს ცუდია, მაგრამ მაინც აშავებს, შეგნებულად ირჩევს ცოდვიან გზას, სწორედ ეს არის სულიწმიდის გმობა. ადამიანებში არის ორი სახის ბრძოლა: ლტოლვა სიკეთისა და ბოროტებისკენ და როცა შეგნებულად აშავებს, ცოდვას ირჩევს ყოველგვარი ძალდატანების გარეშე, სწორედ ეს არის სულიწმიდის გმობა. არსებობს ადამიანების სულიერებაში ასეთი მდგომარეობაც: როდესაც ადამიანის ჩადის ცოდვას, მაგრამ არა საკუთარი თავისუფალი ნებით, არამედ ის ცოდვას ჰყავს დამონებული, ამ დროს მისი საკუთარი ნება მთლიანად უგულებელყოფილია. ავიღოთ თუნდაც შური – ვიცი, რომ შური ძალიან ცუდია, ყველანაირად ვებრძვი მას, მაგრამ, როგორც კი გავიგებ, რომ მეზობელი, ახლობელი დაწინაურდა, ან რაღაც შეიძინა, ამქვეყნიურ სიკეთეში წარემატა, რა ვქნა, ვერაფერს ვუხერხებ საკუთარ თავს და მისი მშურს. მაგრამ, ვაღიარებ და ვიცი, რომ ეს ცუდია, უბრალოდ, აქ უკვე უძლური, ცოდვის მონა ვარ. უფალს ვითხოვ: ღმერთო, შემაძლებინე, რომ აღარ ვიყო ამ ცოდვის მონა, შურიანი. ეს მდგომარეობა ნაკლებად ცოდვილი მდგომარეობაა, ვიდრე ის, რომ მე მაქვს იმის შინაგანი პოტენციალი, არავისი მშურდეს, მაგრამ ამას მაინც ვაკეთებ ყოველგვარი ძალდატანების გარეშე, ჩავდივარ ცოდვას შეგნებულად და სწორედ ეს არის სულიწმიდის გმობა, რომელიც ადამიანს არ მიეტევება, რადგან ის ამას საკუთარი შინაგანი მდგომარეობით, თავისუფალი არჩევნით ირჩევს. თუ ის მთელი თავისი ხორციელი, შეგნებული ცხოვრებით ამ პოზიციაზე იდგება, იმქვეყნადაც სწორედ ამას აირჩევს. როდესაც ადამიანი საკუთარი ნებით იღებს ასეთ გადაწყვეტილებას, შემდეგში ის აუცილებლად დაემონება ცოდვას და მისი თავისუფალი ნება მთლიანად ჩაეფლობა ამ მდგომარეობაში. ეკლესია კი სწორედ ამ ყველაფერს გვასწავლის და გვეხმარება, რომ ამ მდგომარეობაში არ ჩავვარდეთ.

– როდესაც ადამიანი საკუთარი მოძღვრისგან ისმენს, ითავისებს მის პირად აზრს, პირად მოძღვრებას, რომელიც შორს არის ეკლესიური სწავლებისგან, მაინც ჩამოუყალიბდება მას სწორი ორიენტირი, შეძლებს სწორად იცხოვროს, სწორად მიუდგეს ბევრ საკითხს, მოვლენას?

– ნებისმიერი ადამიანის, ქრისტიანისა და მოძღვრის ამოსავალი წერტილია, ეფუძნებოდეს ეკლესიას, მამათა სწავლებას. თუ ჩვენ, მოძღვრები ამ სწავლებას ამოვიღებთ ჩვენი ქადაგებიდან და ხალხს იმას ვასწავლით, რაც ჩვენ გვგონია მართებული, დღეს თუ ხვალ აუცილებლად ცდომილებაში ჩავაგდებთ მათ. ყველა ქრისტიანმა, უპირველეს ყოვლისა, ეს უნდა გააცნობიეროს, ამისთვის კი თავად უნდა იყოს განსწავლული. მრევლი არ უნდა კმაყოფილდებოდეს მხოლოდ ეკლესიაში დგომითა და სახარების მოსმენით. რაც უფრო მეტი ცოდნა ექნება, მით უფრო გაუადვილდება გადაწყვეტილების მიღება და სიკეთის ბოროტებისგან გარჩევა. ასევე, იმის გაგება, თუ რას ქადაგებს მისი მოძღვარი ამბიონიდან. თუ ის მიხვდება, აღმოაჩენს სულიერი განათლების გზით, რომ მისი სულიერი მოძღვარი ცდება, ასწავლის თავის პირად სწავლებას, ასეთ მოძღვარს სასწრაფოდ უნდა განერიდოს და ამისთვის კურთხევაა საჭირო. იოანე ოქროპირი ბრძანებს: თუ შენი მოძღვარი არ გასწავლის ღვთისას, არამედ გასწავლის თავისას, ასეთი მოძღვრისგან კი არ უნდა ითხოვო კურთხევა, შენდობა იმისთვის, რომ განეშორო, არამედ სირბილით გაიქეცი მისგან, რადგან ცუდმა მოძღვარმა საკუთარი თავი არ ჩააგდოს გეენიაში და შენც არ გაგიყოლოსო.