სონომა-დიეტა, ანუ, წონაში იკლებს ის, ვინც გემრიელად და სიამოვნებით ჭამს
პარადოქსული განცხადებაა? სულაც არა. ეს არის სონომა-დიეტის ძირითადი პრინციპი, რომელიც ამერიკელმა ნუტრიციოლოგმა კონი გუტერსენმა შეიმუშავა. კვების თავისეულ სქემას მან „მუცლის დღესასწაული“ უწოდა. თვით დიეტას კი – სახელი (სონომა-დიეტა) დაერქვა კალიფორნიის შტატის ერთ-ერთი ქალაქის სახელწოდების მიხედვით. მისი თავისებურება და განსხვავებულობა იმაში მდგომარეობს, რომ გემრიელი საკვების კულტს ცხოვრების ჯანსაღ წესად აქცევს.
კონი გუტერსენი ამტკიცებს, რომ დიეტების უმრავლესობა უარყოფს საკვების როლს ადამიანის ცხოვრებაში, რაც თითოეულ ჩვენგანს ართმევს უფლებას, დატკბეს პროდუქტების ულამაზესი ფერებით, მათი გემრიელი სურნელითა და განუმეორებელი გემოთი. ამ ყველაფრის შეგრძნება კი გახდომის პროცესშიც აუცილებელია, რადგან, ყოველივე ეს დადებითი ენერგეტიკით გვავსებს, გვმატებს სიცოცხლის ხალისს და ამაღლებულ განწყობას, რაც ასე აუცილებელია დღევანდელ, წარმოუდგენლად დაძაბულ და სტრესებით სავსე ყოველდღიურობაში.
ზემოთქმულიდან გამომდინარე, სონომა-დიეტის მთავარი მესიჯია: ყოველი ლუკმა მიირთვათ სიამოვნებით! ამაში კი კომფორტული გარემო, ლამაზი ჭურჭელი, რომანტიკული სიტუაციის მოწყობა და თქვენი უახლოესი მეგობრის დაპატიჟება შეგიწყობთ ხელს. ეს დიეტის ფსიქოლოგიური მომენტებია, მაგრამ, არსებობს ფიზიოლოგიური მხარეც:
1) მთავარია, შიმშილმა არ შემოგიტიოთ, – ეს არის სონომა-დიეტის ძირითადი უპირატესობა, რაც სასარგებლო საკვების სწორ არჩევაში მდგომარეობს. თუ აკონტროლებთ დღის განმავლობაში მიღებული საკვების რაოდენობას, ეს საშიშროება არ გელით.
2) ჭამოთ სიამოვნებით, ნიშნავს, ჭამოთ ზომიერად. იმის ნაცვლად, რომ თვალოთ გრამები და კალორიები, უმჯობესია, დაარეგულიროთ თქვენი ჭურჭლის ზომა და ჩვევად გაიხადოთ, რომ არასდროს დაიმატოთ კერძი. მაგალითად, საუზმისთვის შეარჩიეთ დაახლოებით 15 სანტიმეტრი დიამეტრის მქონე თეფში (ორი ყავის ჭიქის გარშემოწერილობის მქონე), სადილისთვის – 28 სანტიმეტრი, ვახშმისთვის – 22 სანტიმეტრი დიამეტრის.
3) კვებასა და კვებას შორის უარი არ თქვათ „სუსნაობაზე“, ოღონდ, აქაც საჭიროა, ყურადღებით შეარჩიოთ პროდუქტი: ხილი, უმი ბოსტნეული, უცხიმო იოგურტი (ან – მაწონი), ცოტაოდენი ნუში (შეგიძლიათ, მიწის თხილით, ნიგვზის რამდენიმე ლებნით ან ჩვეულებრივი, ქართული თხილით ჩაანაცვლოთ).
4) სრულყოფილი საუზმე – დღის საუკეთესო დასაწყისია. სტატისტიკის მიხედვით, ვინც დილაობით არ საუზმობს, უფრო მეტადაა მიდრეკილი სიმსუქნისკენ. ოღონდ, უნდა იცოდეთ, რომ დილით განსაკუთრებით სასარგებლოა ცილოვანი საკვების მიღება, როგორიცაა: იოგურტი, კვერცხი, მჭლე ლორი, „მიუსლი“, „ხლებცი“.
რაც შეეხება სონომა-დიეტის გრაფიკს, მართალია, საკმაოდ ხანგრძლივია, მაგრამ, ამავე დროს, ძალიან მსუბუქი და მოსახერხებელია, რადგან, არ აქვს მკაცრად განსაზღვრული საათები და, ამიტომ შეგიძლიათ, თქვენი შეხედულებისამებრ არეგულიროთ.
გრაფიკი 3 ეტაპად იყოფა: პირველი 10 დღე არის დიეტის ეგრეთ წოდებული „პირველი ტალღა“, რომელიც ნელ-ნელა დაგავიწყებთ კვებასთან დაკავშირებულ მავნე ჩვევებს და ორგანიზმს სწრაფად გახდომისთვის განაწყობს. ამ პერიოდში საჭიროა, შეამციროთ შაქრის, ტკბილი ხილისა და რაფინირებული პროდუქტების მიღება. მათ ნაცვლად უნდა მიირთვათ ცხოველური ცილები (კვერცხი, ფრინველის ხორცი, ზღვის პროდუქტი, საქონლის მჭლე ხორცი), სახამებლის ნაკლებად შემცველი ბოსტნეული და თხილი (ან ნიგოზი). თქვენი ვახშამი უნდა შეიცავდეს 3 სახის პროდუქტს: 50 პროცენტ ბოსტნეულს, 30 პროცენტ ცხოველურ ცილებს (მოხარშული ხორცი ან თევზი) და 20 პროცენტ მარცვლეულს.
„მეორე ტალღა“ გრძელდება სასურველი წონის მიღებამდე. კილოგრამები ნელი ტემპით, მაგრამ, „უკანდაუბრუნებლად“ გაკლდებათ. ამ პერიოდში რაციონში უნდა შეიტანოთ ნებისმიერი ხილი, დღეში 1 ჭიქა შავი (ან წითელი) ღვინო, სახამებლის შემცველი ბოსტნეული, ხორბლის ან „ჰერკულესის“ ფაფა.
ამჯერად თქვენი ვახშმის ულუფა უკვე ოთხ თანაბარ ნაწილად მოიცავს ხორცს, მარცვლეულს, ხილსა და ბოსტნეულს.
როგორც კი მიაღწევთ სასურველ წონას, გადადიხართ კვების „მესამე ტალღაზე“, – ესაა შედეგის გამყარებისა და სტაბილიზების პერიოდი და ამიტომ უნდა გადახვიდეთ ახალ რეჟიმზე, რაც იმას ნიშნავს, რომ ორგანიზმი უკეთ აითვისებს ნახშირწყლებს, რათა ისინი ცხიმების „დეპოდ“ არ იქცეს.
რადგან ამ ხნის განმავლობაში უკვე ისწავლეთ ულუფის კონტროლი, შეგიძლიათ, ხანდახან დესერტითაც გაინებივროთ თავი და, ასევე, გაზარდოთ ხილისა და ბოსტნეულის რაოდენობა.