ეკლესიაში დაწესებულ შვიდ საიდუმლოთაგან ერთ-ერთი – სინანულის საიდუმლო, ანუ აღსარებაა. ადამიანის სულის გადარჩენა, მისი ცხონება კი სინანულის გარეშე წარმოუდგენელია, ამიტომ, ეს საიდუმლო ერთ-ერთი ყველაზე აღმატებულია. ამ საკითხის შესახებ უფრო დაწვრილებით გვესაუბრება ნარიყალას წმიდა ნიკოლოზის სახელობის ეკლესიის წინამძღვარი, დეკანოზი გიორგი (თევდორაშვილი):

– სანამ ზეცად ამაღლდებოდა, იესო ქრისტეს მოციქულები ელეონის მთასთან გაჰყავს, დაასხამს ხელს და შემდეგ სიტყვებს წარმოთქვამს: „მიიღეთ სულიწმიდა. ვისაც მიუტევებთ ცოდვებს, მიეტევებათ, ვისაც დაუკავებთ – დაეკავებათ“. ეს ნიშნავს იმას, რომ ცოდვების მიტევება-არმიტევების ხელწიფება გააჩნია ღმერთს, ხოლო ღმერთმა გადასცა მოციქულებს, აქედან გამომდინარე – სამოციქულო ეკლესიას. მეოთხე საუკუნემდე ცოდვების აღიარება ხდებოდა თავად მრევლთა შორის: სანამ წირვა დაიწყებოდა, მოძღვარი ვალდებული იყო, გამოსულიყო ამბიონზე, მრევლის წინაშე ეღიარებინა საკუთარი შეცოდებანი, შენდობას მიიღებდა მრევლისგან და შემდეგ მრევლიც ვალდებული იყო ხმამაღლა, ერთმანეთის წინაშე ეღიარებინათ საკუთარი ცოდვები. შემდეგში, როდესაც ეკლესიების რაოდენობა გაიზარდა, ადამიანების ცნობიერება კი დამძიმდა, გაუხეშდა, საჭირო გახდა ცალკე, სააღმსარებლოში, მოძღვართან ეღიარებინათ ცოდვები. უპირველეს ყოვლისა, ადამიანმა საკუთარ თავში უნდა გააცნობიეროს დანაშაული უფლისა და მოყვასის წინაშე, რაც პირველი საფეხური და აუცილებელია. ანუ, მან საკუთარ თავში უნდა დაინახოს და აღიაროს ცოდვილი ადამიანი, მაგრამ, აღსარება იმიტომ კი არ უნდა თქვას, რომ სხვები ამბობენ, არამედ, მას ეს უნდა აწუხებდეს და პიროვნულად, სუბიექტური დამოკიდებულებით უნდა აღიაროს საკუთარი ცოდვები. მეორე საფეხური არის ის, რომ ადამიანი აუცილებლად უნდა მივიდეს ეკლესიაში, შეინახოს მარხვა, წაიკითხოს ლოცვები, გაუჩნდეს სინანული. მესამე და აღმატებული – ეს არის მოძღვართან საკუთარი ცოდვების პირადად აღიარება და შემდეგ მას წაუკითხავს შენდობის ლოცვას. უფალმა ყველაფერი იცის, მაგრამ ჩვენ უნდა ვაღიაროთ, რადგან, როგორც წმიდა წერილში წერია, ვინც აღიარებს ცოდვებს არა ბაგეებით, არამედ სულითა და გულით, მას მიეტევება. ყველაზე ნათელი შედეგი იმისა, მართლა მოგვეტევა თუ არა ცოდვები, ვართ თუ არა სინანულში, არის ის, რომ, როდესაც ადამიანი სააღმსარებლოდან გამოდის, მას იმავე ცოდვების ჩადენას სიკვდილი უნდა ერჩიოს. თორემ, ხშირად, საკმარისია, ადამიანმა მოინანიოს ცოდვები, მიიღოს წმიდა ზიარება, მაგრამ არ გავა რამდენიმე წუთი, რომ ის ისევ იმავე და უფრო მეტ ცოდვას სჩადის. მონანიების მთავარი ფაქტორი არის ის, რასაც მაცხოვარი ეუბნება შეცოდებულ ადამიანს: „წადი და ნუღარ შესცოდავ!“ არ უნდა დაგვავიწყდეს, რომ ყველა ადამიანს თავისი მისტიკური, ინტიმური კავშირი აქვს ღმერთთან და ამ კავშირში აუცილებლად მონაწილეობს მოძღვარი და ღმერთი. ძალიან ბევრი მოძღვარი მკაცრად მსჯელობს, ბევრ ადამიანს ჰგონია, რომ მძიმე ცოდვის მონანიებას გარკვეული წლები სჭირდება და ეს ასეც არის რჯულის კანონით. მაგრამ, რჯულის კანონში რომ წერია, გარკვეული ცოდვის მოსანანიებლად 5-10 წელია საჭირო, ბუნებრივია, დღეს ამას ვერ განვახორციელებთ. ადამიანი 5-10 წელი რომ არ ეზიაროს, ის საერთოდ აღარ მოვა ეკლესიაში. მთავარია, იგრძნოს საკუთარი დანაშაული, საკუთარი ცოდვიდან გამომდინარე წამოუვიდეს ცრემლები და, როცა აღიარებს, შენდობის ლოცვას მიიღებს მოძღვრისგან უფლის წინაშე, ის უნდა გამოვიდეს ბედნიერი და ახსოვდეს, რომ თვითონაც შექმნას სინანულის ღირსი ნაყოფი. როდესაც ადამიანი ინანიებს, უფალი ერთ მესამედს იღებს თავის თავზე, ერთ მესამედს – მოძღვარი და ერთი მესამედით ადამიანმა უნდა შექმნას სინანულის ღირსი ნაყოფი. რომ გამოვა ეკლესიიდან, დაუბრუნდება ერის ცხოვრებას, უნდა გაიღოს მოწყალება, დაეხმაროს გაჭირვებულს. თუ მატერიალურად არ შეუძლია, მაშინ მეზობელს, ახლობელს სახლი დაულაგოს, კერძი მოუმზადოს, ბოროტებას ნუ ჩაიდენს და იყოს მშვიდი, გაწონასწორებული.

– დღეს ბევრი მოძღვარი არ ურჩევს საკუთარ მრევლს აღსარების ხშირად თქმას, ხშირ ზიარებას.

– სულიერი ზრდის პირველი ფორმულა მამებისგან, არის ხშირი აღსარება და ზიარება. დღეს სასულიერო პირები აცხადებენ, რომ ხშირი აღსარებითა და ზიარებით თითქოს გაუბრალოვდება ეს საიდუმლოებები, ამიტომ უკრძალავენ ხშირ აღსარებას და ზიარებას და უდგენენ – თვეში ერთხელ, ან წელიწადში ოთხჯერ, ან ერთხელ ეზიარეო. ეს, რა თქმა უნდა, ცრუ სწავლებაა და, არ ვიცი, საიდან წარმოიშვა. ადამიანი თუ მზად არის, მას არა მხოლოდ ყოველკვირა, კვირაში რამდენჯერმე შეუძლია ზიარების მიღება. თუმცა, როგორც იოანე ოქროპირი ბრძანებს: მთავარი ის კი არ არის, რამდენჯერ ეზიარები, არამედ, როგორ ეზიარები.  ამიტომ, ის ადამიანები ნუ გათამამდებიან, რომლებსაც ყოველკვირა უშვებენ ზიარებაზე. არიან ადამიანები, რომლებიც, როგორც კი მოდიან აღსარებაზე, მაშინვე უნდა მიიღონ ზიარება. მაშინვე ითხოვენ შენდობას. მაგრამ მოძღვარი, როგორც კი შეამჩნევს, რომ არ არის სინანულში, შეიძლება, დროებით არ მისცეს ზიარება, ესეც იმიტომ, რომ მისთვის არის კარგი. გარკვეული დროის შემდეგ კი, თუ ის მოძღვრის დავალებას, მეტანიებს, ეპიტამიას შეასრულებს, მიიღებს შენდობას და წმიდა ზიარებას. რადგან, თუ ადამიანმა მოუწესრიგებლად, სინანულის გარეშე მიიღო წმიდა ზიარება, ეს იქნება მისთვის სასჯელად და არა საკურნებლად სულისა და ხორცისა.

– ადამიანები ხშირად დადიან ეკლესიაში, მაგრამ არ აქვთ სინანული, ვერ ხვდებიან საკუთარ ცოდვებს.

– დღეს ხშირად ამბობენ, რომ, სინანული არ გაგვაჩნიაო. ამ შემთხვევაში მათ ვურჩევთ, მოიძიონ საეკლესიო ლიტერატურა, სადაც სინანულის შესახებ მამების დარიგებანი, პატერიკებია. თუ ჩვენ 24 საათი შოუებს ვუყურებთ, ვკითხულობთ თანამედროვე რომანებს, ისეთ ადამიანებთან გვაქვს ურთიერთობა, რომლებიც ბოჰემურად ცხოვრობენ, მათთვის სინანული და აღსარება არის სასაცილო მდგომარეობა, ბუნებრივია, არ გვექნება სინანული. მაგრამ, თუ ადამიანი ინახავს ყველა კალენდარულ მარხვას, იცის, რატომ გაყიდეს ოთხშაბათს მაცხოვარი, რა საშინელი ტრაგედია, მისტერია აღესრულა პარასკევ დღეს, ბუნებრივია, ჩავარდება სინანულში და არ დაელოდება იმას, თუ როდის მოვა დიდი მარხვა, როდის იქნება ეკლესიაში გარკვეული მსახურება. დღეს არის ასეთი მდგომარეობა – სინანული საზოგადოების წინაშე და სინანული უფლის წინაშე. ანუ, პირველ შემთხვევაში ის წუხს, რომ ვინმემ არ გაიგოს და რას იტყვიან მასზე საზოგადოებაში. ეს არის კაცთა პირმოთნეობა. საზოგადოებაშიც უნდა გვქონდეს გარკვეული მოშიშება, მოკრძალება, მაგრამ, უპირველეს ყოვლისა, ჩვენი ცოდვები უფლის წინაშე უნდა ვაღიაროთ. ძალიან ბევრი ადამიანია დღეს საზოგადოებაში მიღებული, სამაგალითო, საზოგადოებას ის წმიდა და კარგი ადამიანი ჰგონია, მაგრამ, უფლის თვალში ის არარაობაა. ასევე, ბევრი ხალხი ვიცით, რომელიც ამ სოფელს ცოდვილი ჰგონია, მაგრამ ისინი ღვთის თვალში ძალიან დიდი ადამიანები არიან. იოანე ოქროპირი ბრძანებს: თუ სასუფეველში მოვხვდი, სამი რამ გამიკვირდება: ვინც მეგონა, სასუფეველში უნდა ყოფილიყო, არ არიან აქ; მეორე – ამათ აქ რა უნდათ, ვისაც არ ველოდი და მესამე – ამათთან როგორ მოვხვდი უფლის წყალობით.

– ხშირად ადამიანები განიცდიან სინანულს, მაგრამ ერთსა და იმავე ცოდვებს სჩადიან. შესაბამისად, მოძღვრის წინაშე მათი აღიარების რცხვენიათ, არ ამბობენ და მოძღვარსაც ატყუებენ.

– ხშირად ადამიანები ჩვენთან მოდიან, კითხვებს გვისვამენ, მაგრამ, სინამდვილეში, ცოდვების აღიარება კი არ უნდათ, არამედ, ჩვენი გამოცდა, ჩვენი ცოდნის გადამოწმება აინტერესებთ. როგორც სახარებაში წერია, ასეთ ადამიანებს იოანე ნათლისმცემელმა უწოდა „იქედნეს ნაშობნი“. იქედნე არის შხამიანი გველი, რომლის შვილებიც დაბადებისთანავე საკუთარი დედის სხეულით იკვებებიან – ნახეთ, რა მწარე შედარებაა – და თან ეუბნება: ვინ შთაგაგონათ თქვენ მომავალი რისხვისგან გაქცევა? იგივე შეიძლება, ვუთხრათ თანამედროვე  ეგრეთ წოდებულ „კოხტა“ საზოგადოებას: ვინც დარწმუნებულია, რომ არ არის ცოდვილი, არ სჭირდება მონანიება, სწორედ მათ შეახსენებს იოანე ნათლისმცემელი, რომ, თუ არ მოინანიებენ, აუცილებლად თავს დაატყდებათ რისხვა. როდესაც მოვინანიებთ ცოდვებს ეკლესიაში, საზოგადოებას უნდა დავანახვოთ, როგორ მოვინანიეთ და არა იმავე ცოდვების ჩადენით. საზოგადოებამ უნდა თქვას: ეს იწყევლებოდა – აღარ იწყევლება, აღარ იგინება, აღარ მრუშობს... ანუ, ადამიანმა უნდა შეცვალოს თავისი ცხოვრების წესი. არადა, პირიქით ხდება – ძალიან ბევრზე ამბობენ: რა აზრის აქვს მის სიარულს ეკლესიაში, როდესაც ის ახალ-ახალ ცოდვებს სჩადის და ამბობს: არა უშავს, მივალ ჩემს მამაოსთან, კეთილია და მომიტევებს... ეს არის ფარისევლური, საშინელი მდგომარეობა, ასეთ ადამიანებს შეგვიძლია, დავარქვათ „თეთრად შეფეთქილი საფლავები“. ისინი გარეგნულად სიმპათიურად გამოიყურებიან: ატარებენ ჯვრებს, ფსკვნილს, ისწავლეს ეკლესიური საუბარი, ტერმინები, მილოცვა, მაგრამ, ამ დროს, შეიძლება, გაჭირვებული დაინახონ და ტკბილი სიტყვაც არ გაიმეტონ. რაც შეეხება სირცხვილის გრძნობას და ამის გამო აღსარებაში საკუთარი ცოდვების დამალვას, აღსარების თქმის რამდენიმე ფორმა არსებობს. ყველაზე კარგია, მოძღვარმა დიალოგით ათქმევინოს აღსარება, რაც ათ მცნებაზე უნდა იყოს დამოკიდებული. თუ ადამიანი მოაზროვნეა, მას უნდა ჰქონდეს სინანული და არ უნდა სჩადიოდეს ერთსა და იმავე ცოდვას.